آیا استرالیا وارد جنگ ایران و آمریکا خواهد شد؟/ تحلیل پیامدهای درگیری ایران و اسرائیل بر اتحاد آمریکا–استرالیا
با افزایش احتمال حمله آمریکا به ایران، استرالیا میان تعهد به اتحاد و دغدغه استقلال گرفتار شده است؛ آیا کانبرا به بازی بزرگ قدرت‌ها کشیده خواهد شد؟
به گزارش رادیو نشاط، با تشدید تنش‌ها میان ایران و اسرائیل، و درحالی‌که جهان نگران تصمیم دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران است، پرسش‌هایی جدی درباره جایگاه استرالیا در این معادله امنیتی مطرح شده است. آیا اتحاد تاریخی با ایالات متحده می‌تواند هزینه‌ای ناخواسته برای استرالیا داشته باشد؟ آیا ما ناخواسته وارد منازعه‌ای اتمی خواهیم شد؟ و اصلاً آیا گزینه‌ای برای بی‌طرفی باقی مانده است؟
در گفت‌وگویی با برنامه 7.30 شبکه ABC، ریچارد مارلس، وزیر دفاع استرالیا، با وجود فشارهای خبرنگار این شبکه از پاسخ شفاف درباره نقش استرالیا در هرگونه اقدام نظامی آمریکا علیه ایران طفره رفت. او تنها به این جمله بسنده کرد که «ما بخشی از این درگیری در خاورمیانه نیستیم».
وقتی از او پرسیده شد که آیا آمریکا مجاز است از پایگاه‌های شمالی استرالیا برای عملیات نظامی استفاده کند، مارلس ابتدا پاسخ مبهمی داد، اما در نهایت گفت: «ما یک نظام مبتنی بر آگاهی کامل و توافق داریم، و این شامل آمریکا نیز می‌شود.»
اما منتقدان می‌گویند اصطلاحاتی چون «توافق» یا concurrence الزاماً به معنای «موافقت رسمی» یا «اجازه قبلی» نیست و ممکن است ایالات متحده بدون اطلاع دقیق یا رضایت صریح، از امکانات استرالیا بهره ببرد.
اتحاد یا وابستگی؟
این تردیدها درحالی مطرح می‌شود که تحلیلگران معتقدند دولت ترامپ، با ویژگی‌های خاص خود، شرایطی متفاوت از گذشته ایجاد کرده است. و اگرچه استرالیا هنوز خود را بیرون از این معادله می‌بیند، اما واقعیت ژئوپلیتیکی منطقه آسیا-اقیانوسیه ممکن است شرایط را تغییر دهد.
مارلس در سخنرانی اخیر خود در پارلمان فدرال گفت: «جغرافیای استرالیا امروز از هر زمان دیگری از پایان جنگ جهانی دوم تا به حال، برای رقابت قدرت‌های بزرگ اهمیت یافته است.» او همچنین هشدار داد که اگر مسیرهای دریایی منطقه دچار اختلال شوند، منافع حیاتی استرالیا – از جمله واردات سوخت و درآمدهای صادراتی – در معرض تهدید مستقیم قرار می‌گیرند.
نخست‌وزیر و دیدار نافرجام با ترامپ
در حاشیه اجلاس G7 در کانادا، نخست‌وزیر آنتونی آلبانیزی که ماه‌ها برای دیدار با دونالد ترامپ برنامه‌ریزی کرده بود، سرانجام با انتشار یک پست ناگهانی از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، بدون دیدار باقی ماند. برخی رسانه‌ها این اتفاق را «نادیده گرفتن» آلبانیزی خواندند، اما ناظران یادآوری کردند که ترامپ با رهبران دیگری همچون نخست‌وزیر هند نیز دیدار نکرد.
دولت استرالیا اعلام کرده که احتمال دارد نخستین دیدار رسمی بین این دو رهبر در سپتامبر امسال برگزار شود، اگرچه این احتمال با توجه به رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی ترامپ، هنوز قطعی نیست.
در شرایطی که ائتلاف سنتی با آمریکا همچنان ستون سیاست خارجی استرالیا محسوب می‌شود، اما هم‌زمان با تشدید درگیری‌ها در خاورمیانه، این اتحاد می‌تواند به تهدیدی بالقوه برای استقلال سیاسی و امنیت ملی استرالیا بدل شود. پرسش‌های بنیادینی در برابر دولت آلبانیزی قرار گرفته‌اند: آیا استرالیا باید نقش فعالی در بحران جهانی بازی کند یا در حاشیه بماند؟ و تا کجا می‌توان به اتحاد با یک ابرقدرت تکیه کرد، بدون آنکه خود هزینه سنگینی بپردازد؟