احتیاط نخستوزیر استرالیا در مواجهه با ترامپ

آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا، رویکردی فوقالعاده محتاطانه در قبال ترامپ در پیش گرفته و بیشتر شبیه سیاستمداری است که آرزو میکند این کابوس هرچه زودتر تمام شود.
لورا تینگل، خبرنگار ارشد سیاسی شبکه ABC
رادیو نشاط، ار آن سوی دنیا، رئیسجمهور ایالات متحده نه تنها به نظر میرسید اوکراین را به حال خود رها کرده و از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، جانبداری میکند، بلکه عملاً نظم جهانیِ پس از جنگ جهانی دوم را که بر همکاری و امنیت میان آمریکا و اروپای غربی بنا شده بود، بر هم میزد.
در این سوی دنیا، در استرالیا، رایجترین پرسشی که از وزرای دولت میشد این بود که «انتخابات فدرال چه زمانی برگزار میشود؟»
فراتر از تبلیغات و جدالهای معمولِ پیشا انتخاباتی، نکته عجیب این است که تحولات سریع و رو به زوال اوضاع جهان، انگار چندان در نظر رهبران و فضای بحث سیاسی ما بازتاب نیافته است.
پیتر داتون، وزیر دفاع سابق استرالیا، البته اظهارات دونالد ترامپ درباره حمله او به ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، بهعنوان «دیکتاتور» و احتمال از دسترفتن کشورش را «کاملاً اشتباه» خواند. اما این موضعگیری پس از آن بود که داتون پیشتر از ترامپ بهعنوان «متفکری بزرگ» و فردی که «اهمیت و وزنی جدی» به امور بینالمللی میبخشد، تعریف کرده بود؛ آنهم پس از اظهارات ترامپ مبنی بر اینکه آمریکا باید کنترل غزه را به دست گیرد.
با وجودی که لحن تند ترامپ درباره اوکراین حالا وارد مرحلهای بیسابقه شده است، به نظر نمیرسد دولتمردان ما چندان درگیر تبعات حرفها و اقدامات رئیسجمهور قدرتمندترین متحدمان شده باشند؛ متحدی که ما طی سالهای اخیر با جدیت هرچه تمامتر، خود را به آن گره زدهایم.
احتیاط آلبانیزی در مواجهه با ترامپ
آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا، همچنان رویکردی فوقالعاده محتاطانه در قبال ترامپ در پیش گرفته و بیشتر شبیه سیاستمداری است که آرزو میکند این کابوس هرچه زودتر تمام شود.
او روز پنجشنبه در گفتوگو با رادیوی ملبورن گفت:
«بارها گفتهام که نمیخواهم درباره همه اظهارات دونالد ترامپ مدام اظهار نظر کنم. کاری که میکنم، این است که موضع استرالیا را بیان کنم. موضع ما تغییری نکرده است؛ ما ایستادگی مردم اوکراین را شجاعانه میدانیم. آنها نهتنها از حاکمیت ملی خود دفاع میکنند، بلکه برای حاکمیت قانون در عرصه بینالملل نیز میجنگند. تهاجم روسیه غیرقانونی بود، با خشونت همراه شد و پیامدهای فاجعهباری هم برای مردم اوکراین و هم برای مردم روسیه داشته است.»
تا به امروز، پاسخ «عدم اظهارنظر مستمر» آلبانیزی کارکرد خوبی داشته است. اما اینکه آیا او میتواند طی چند ماه آینده — یعنی تا زمان برگزاری انتخابات فدرال — همچنان با همین شیوه پیش برود، پرسش دیگری است.
هفته گذشته دیدیم رهبران اروپای غربی در برابر مواضع مختلف رئیسجمهور آمریکا، مجبور به گذار از محافظهکاری و تعارف بهسوی واکنش عملی شدند. هیچ دلیلی وجود ندارد که منافع ملی استرالیا نیز در آینده نزدیک مستقیماً با چنین چالشی روبهرو نشود؛ چه در زمینه اقتصادی و چه ژئواستراتژیک یا حتی در عرصه سیاسی.
خیزش جهانیِ راست افراطی به رهبری افرادی مانند ترامپ، ممکن است برای ائتلاف (حزب لیبرال و ناسیونال) دلگرمکننده به نظر برسد. اما وقتی این راست افراطی وارد مواضع هرچه تندتر میشود و تأثیر عملی بر جهان میگذارد، این روند دیگر چندان باثبات نیست و ممکن است برای رأیدهندگان هزینهبر و نامطمئن جلوه کند.
مناقشات سیاسی در استرالیا؛ کُند و محلی
مباحث سیاسی در استرالیا در مقایسه با حوادث جهانی، بسیار کُند و محلی پیش میرود. نخستوزیر و وزرایش پیش از اعلام رسمی زمان انتخابات، یک به یک مشکلات سیاسی را بررسی میکنند و برای هریک راهکاری با کیفیتهای مختلف ارائه میدهند.
یکی از این اقدامات، تلاش برای حل معضل گروهی از مهاجران موسوم به «NZYQ» بود؛ افرادی که طبق حکم دادگاه عالی، پس از سپری شدن مدت محکومیت خود، امکان نگهداری نامحدود در بازداشت را نداشتند. دولت مدعی شده با انتقال سه نفر از آنها به نائورو (هرچند جزییات آن نامشخص است) مسئله را «خنثی» کرده است.
آلبانیزی همچنین در نامهای به رهبران صنعت ماهیگیری سالمون در تاسمانی، وعده داد «قانونی ویژه» (بدون جزئیات مشخص) وضع کند تا تضمین کند ماهیگیری سالمون در بندر مککواری به شکلی پایدار ادامه یابد.
او نوشت:
«برای من روشن شده که قوانین فعلی "حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی" (EPBC Act) راهحل منطقی را در یک بازه زمانی قابلقبول ارائه نمیدهد.»
این در حالی است که همین قانون، مهمترین قانون زیستمحیطی دولت فدرال بهشمار میرود و تانیا پلیبرسک، وزیر محیط زیست، با استناد به آن، دستور بازنگری در فعالیتهای آبزیپروری در این منطقه را صادر کرده بود. حالا نخستوزیر میخواهد قانونی تصویب کند که عملاً قانون خود دولت را دور بزند.
صرفنظر از درستی یا نادرستی این تصمیم، ظاهر آن بوی مصلحتگرایی انتخاباتی میدهد. دولت بهشدت تلاش میکند کرسی انتخاباتی بردون (Braddon) در ساحل غربی تاسمانی را از حزب لیبرال پس بگیرد؛ منطقهای که شامل بندر مککواری و شهر استراهان هم میشود. اما همزمان، این ریسک را دارد که شاید کرسی فرانکلین (Franklin) — که در اختیار یکی از وزرای خودش، جولی کالینز است — بهخاطر پویش مخالف پرورش سالمون از دست برود. این پویش را پیتر جرج، نامزد مستقل، رهبری میکند.
در هفتههای اخیر، دولت همچنین چندین اقدام دیگر هم داشته است؛ ازجمله همراهی با پیشنهاد ائتلاف برای ممنوعیت سرمایهگذاری خریداران خارجی در بخش املاک مسکونی استرالیا به مدت دو سال، هرچند اکثر تحلیلگران میگویند این سیاست تأثیر ناچیزی بر بازار خواهد داشت.
دولت همزمان به یاری شرکت هواپیمایی «رکس» (Rex) و کارخانه فولاد وایالا (Whyalla) شتافته است. شاید در دورهای که آسیبپذیری زنجیره تأمین روشنتر شده و بازار آزاد چندان هم کارآمد به نظر نمیرسد، این تصمیم قابل دفاع باشد. اما درعینحال، پرسشهایی درباره مدیریت هر دو مجموعه مطرح است و مشخص نیست چه کسی ممکن است خریدارشان باشد. ساختار بسته حمایتی دولت از کارخانه فولاد وایالا، بهگونهای است که از تملک دولتی دائمی جلوگیری کند، اما پا را از «فقط درهای کارخانه باز بماند» هم فراتر میگذارد.
البته، از نگاه سیاسی، توافق مزبور پیام کلی نخستوزیر درباره اهمیت «ساختن در داخل استرالیا» را تقویت میکند.
دشواری پیام کارزار حزب کارگر
آلبانیزی با اعتمادبهنفس بالا، بر این باور است که میتواند رهبری حزب کارگر را برای یک دوره دیگر ادامه دهد. او فکر میکند پیتر داتون، رهبر ائتلاف، در موضوع هزینههای زندگی آسیبپذیر است؛ چراکه ائتلاف بخش زیادی از طرحهای دولت را که به قصد کمک به معیشت مردم معرفی شدهاند، مسدود کرده است و درعوض، خود را نیرویی ریاضتی معرفی میکند که قصد دارد تورم — و بهتبع آن نرخ بهره — را سریعتر پایین بیاورد.
با این حال، واکنش به کاهش نخستین نرخ بهره در هفته جاری نشان داد که این مسیر برای دولت، بسیار دشوار است. بله، نرخ بهره بالاخره کمی پایین آمد، اما حس آسایش مالی در زندگی روزمره مردم ناچیز است و اثر آن بهکندی احساس میشود.
اظهار نظر میشل بولاک، رئیس بانک مرکزی استرالیا، مبنی بر اینکه به این زودیها نباید انتظار کاهش بیشتر نرخ بهره را داشت، احتمال معرفی بستههای جدید حمایتی از سوی دولت را — برای کاهش فشار هزینههای زندگی — تا پیش از انتخابات افزایش میدهد.
اما در صحنه بزرگتر، سایه ترامپ — و دیگر عوامگرایان پوپولیست — همچنان بر سیاست استرالیا سنگینی میکند. مثل بسیاری از احزاب چپ میانه، حزب کارگر در تلاش است تا به رأیدهندگان اطمینان دهد که در زمینه مدیریت اقتصادی و سیاست خارجی، دستبهعصا و مسئولانه رفتار میکند.
آلبانیزی این هفته گفت:
«من به شکل دادنِ تغییر اعتقاد دارم، اما کسی نیستم که بخواهد همهچیز را به هم بریزم. میخواهم مردم را در این مسیر تغییر همراه دولت کنم.»
همینطور، حزب کارگر همیشه متعهد بوده که نهادهای دولتی خدماترسان را مدیریت و حفظ کند؛ حتی زمانی که سیاست جهانی در دست کسانی است که به تخریب نهادها افتخار میکنند.
او اضافه کرد:
«تغییر زمان میبرد. شما نمیتوانید در یک دوره چهارساله کل کشور را زیر و رو کنید. ما منظم و کارآمد عمل میکنیم.»
این پیام برای مردمی که احساس میکنند شرایط برایشان سخت است و هیچ چیز در زندگی روزمره «منظم و کارآمد» به نظر نمیرسد، چندان جذاب نخواهد بود.