اطلاعات مفیدی در خصوص اسکناس و ده دلاری های جدید استرالیا
این روزها ده دلاری های جدید در استرالیا وارد چرخه پولی کشور شده اند. این اسکناس ها از نظر طراحی ظاهری چندان چشمگیر نیستند اما از قویترین جنبه های ایمنی برخوردارند.
به گزارش رادیو نشاط ، اولین سری از اسکناس های پلیمری در جولای 1992 توسط بانک مرکزی استرالیا به بازار عرضه شد. این اسکناس پنج دلاری در زمان خود امنترین اسکناسی بود که در جهان مورد استفاده قرار می گرفت.
اما با گذشت بیست و پنج سال، فناوری های ایمن سازی اسکناس ها در جهان چه در زمینه اسکناس های کاغذی و چه اسکناس های پلیمری پیشرفت چشمگیری کرده است و باعث شده که اولین سری اسکناس های پلیمری استرالیایی دیگر بهترین اسکناس های دنیا نباشند. اما اسکناس های جدید، استرالیا را پیشتاز استفاده از فناوری های پیشرفته در تولید اسکناس خواهند کرد. شاید هم استرالیا این عنوان را با اسکناس ده پوندی جدید انگلستان سهیم شود.
به نوشته تارنمای اس بی اس ، اسکناس های بعدی که وارد چرخه خواهند شد، اسکناس های پنجاه دلاری خواهند بود که در سال 2018 آنها را خواهیم دید و در سال های بعد، اسکناس های بیست و صد دلاری هم اضافه خواهند شد. اسکناس های پنجاه دلاری از اهمیت ویژه ای برخوردارند چون بر اساس یک آمارگیری در سال 2016 حدود 84 درصد اسکناس های تقلبی استرالیایی، اسکناس ها پنجاه دلاری بوده اند.
آمار اسکناس های تقلبی معمولا با واحد ppm بیان می شود که به معنی یک اسکناس تقلبی در یک میلیون اسکناس در گردش است. سازمان های مسئول چاپ اسکناس 50 پی پی ام را نرخ قابل قبولی می دانند.
کانادا پیش از استفاده از اسکناس های پلیمری بیشترین نرخ اسکناس های تقلبی را داشت و در سال 2004 نرخ اسکناس های تقلبی آن به 470 پی پی ام رسید. این نرخ تا سال 2011 که کانادا اولین سری اسکناس های پلیمری اش را منتشر کرد همچنان بالا ماند. نرخ فعلی اسکناس های تقلبی در کانادا هم اکنون حدود 10 پی پی ام است.
در مقایسه، نرخ اسکناس های تقلبی در استرالیا در اواخر دوره استفاده از اسکناس های کاغذی تا 15 پی پی ام بالا رفت، اما با معرفی اسکناس های پلیمری کاهش شدیدی داشت و به یک تا دو پی پی ام رسید. این نرخ به تدریج بیشتر شد و در سال 2015 به 25 پی پی ام رسید.
دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد. وسایل کامپیوتری و چاپ پیچیده تر و در عین حال ارزانتر شده اند. با تجهیزات جدید، چاپ با کیفیت روی پلیمر امکان پذیر شده است. علاوه بر این، جعل کنندگان اسکناس همه جزییات را عینا کپی نمی کنند. همین قدر که مردم عادی با دیدن اسکناس فریب بخورند برای آنها کافی است. البته گاهی اوقات هم مردم عادی متوجه تقلبی بودن اسکناس ها می شوند. مثلا در سال 1966 یک فروشنده خواربار در Ashburton با لمس کردن اسکناس متوجه تقلبی بودن آن شد و جعل کنندگان در عرض چند ساعت شناسایی و بازداشت شدند.
اسکناس های ده دلاری جدید، همه جنبه های ایمنی اولین سری اسکناس های پلیمری را دارند و علاوه بر آن، جنبه های پیشرفته تری هم به آنها اضافه شده است.
اسکناس های ده دلاری جدید روی همان بافت پلیمری قبلی چاپ شده و بخش شفاف و بدون رنگی دارند. ابیاتی از اشعار Banjo Paterson و Mary Gilmore با خط بسیار ریزی روی این اسکناس ها نقش بسته است. تمام اسکناس های پلیمری در دنیا این دو جنبه ایمنی را دارند که چیزهایی هستند که نمی توان آنها را با دستگاه های کپی و پرینت ساخت.
هر دو اسکناس پنج و ده دلاری جدید یک قسمت شفاف از بالا تا پایین دارند که در آن شکل هایی وجود دارد که با حرکت دادن و یا قرار گرفتن در معرض نورهای متفاوت تغییر رنگ می دهند. به این شکل ها، اصطلاحا «تمهیدات متغیر نوری» می گویند.
این اسکناس ها، جنبه های ایمنی لمسی هم دارند که افرادی که مشکلات بینایی دارند بتوانند از آنها استفاده کنند. اسکناس پنج دلاری یک نقطه برجسته در گوشه چپ و بالا دارد و نقطه برجسته دیگری هم در قسمت پایینی وسط آن قرار دارد. اسکناس ده دلاری هم دو نقطه برجسته دارد. این جنبه ایمنی نخستین بار در اسکناس های پلیمری کانادایی در سال 2011 معرفی شد و در حال حاضر در اسکناس های جدید انگلیسی هم مورد استفاده قرار می گیرد.
جنبه جدید دیگر هر دو این اسکناس ها این است که شماره سریال و سال چاپ آنها زیر پرتو فرابنفش می درخشد. این فناوری در اسکناس های کاغذی هم مورد استفاده قرار می گیرد و کاملا رایج است.
استرالیا، نخستین کشور در استفاده از اسکناس های پلیمری
یکی از دلایل تقویت ایمنی اسکناس های کشورهای مختلف، موفقیت فنی و تجاری شرکتی است که پلیمر اسکناس های ما را تولید می کند.
در اوایل دهه 1990، یک شرکت محصولات شیمیایی بلژیکی به نام Union Chimique Belge (UCB) در نزدیکی ملبورن کارخانه ای ساخت تا صفحه های پلیمری برای چاپ اسکناس های جدید استرالیایی را تولید کند. این کارخانه، اولین کارخانه ای بود که منحصرا برای تولید پلیمر اسکناس تاسیس شد.
در سال 1996، بانک مرکزی استرالیا و UCB با مشارکت هم پروژه Securency International را آغاز کردند تا این فناوری را به بازارهای بین المللی عرضه کنند. این تلاش موفقیت آمیز بود و بسیاری از کشورهای حوزه آسیا-اقیانوسیه از این فناوری جدید استقبال کردند.
بخشی از موفقیت این شرکت به خاطر رفتارهای خلاف قانون خدشه دار شد. مدیر بخش آفریقای این شرکت، Peter Chapman به خاطر پرداخت رشوه در بریتانیا زندانی شد.
اما سری جدید اسکناس های پلیمری استرالیا، بار دیگر ما را در خط مقدم استفاده از فناوری های پیشرفته برای ایمن سازی اسکناس ها قرار می دهند، اما برای حفظ این جایگاه، باید تحقیق و توسعه دائمی در جریان باشد.