بدن‌های آلوده به ویروس برای پشه‌ها جذاب‌ترند
یک مطالعه جدید نشان داد که برخی ویروس‌ها می‌توانند بوی تن را طوری تغییر دهند که آن را برای پشه‌ها جذاب‌تر کند.
به گزارش رادیونشاط، پنگوآ ونگ، استادیار ایمنی‌شناسی دانشگاه کانکتیکات، در یادداشتی که در نشریه «کانورسیشن» (The Conversation) منتشر کرد، نوشت که پشه‌ها کشنده‌ترین حیوان جهان‌‌اند که هر ساله باعث می‌شوند بیش از یک میلیون مرگ بر اثر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر مالاریا، تب زرد، تب دنگی، زیکا و تب چیکونگونیا رخ دهد.
وقتی یک پشه فردی ناقل ویروس را نیش می‌زند، ممکن است آن ویروس را به فرد بعدی که نیش می‌زند، منتقل کند.
عواملی از قبیل دمای بدن، مقدار دی اکسید کربن موجود در بازدم و بوی تن شخص همگی در هدف بعدی که پشه برمی‌گزیند، نقش دارند.
مطالعات قبلی نشان داد که بوی تن موش‌های مبتلا به مالاریا طوری تغییر می‌کند که آن‌ها را برای حشرات جذاب‌تر می‌کند.
پوفسور ونگ نوشت که این محققان «هریک از موش‌های مبتلا به ویروس دنگی یا زیکا، موش‌های سالم و پشه‌ها را در یکی از مجراهای سه‌گانه یک محفظه شیشه‌ای قرار دادند.»
او گفت: «وقتی در محفظه موش‌ها هوا را به جریان انداختیم تا بوی تنشان را به پشه‌ها برسانیم، دیدیم که پشه‌های بیشتری تصمیم گرفتند به جای موش‌های سالم به سمت موش‌های مبتلا بروند.»
پروفسور ونگ افزود: «پس از آنکه در مجراهای شیشه‌ای یک صافی قرار دادیم تا بوی موش‌ها به پشه‌ها نرسد، مشاهده کردیم تعداد پشه‌هایی که به سوی موش‌های مبتلا و سالم پرواز کردند، تقریبا مساوی است.»
او گفت که سه تا از ۲۰ ترکیب شیمیایی گازی حاصل از بوی منتشرشده از تن موش‌های آلوده به «تحریک واکنشی چشمگیر در شاخک‌های پشه» منجر شد.
وقتی تن موش‌ها و دست انسان‌های داوطلب را به یکی از این سه ترکیب- استوفنون- آغشته کردیم، نسبت به گروه کنترل، پشه‌های بیشتری را به خود جذب کرد.
به گفته این پروفسور، موش‌های آلوده ۱۰ برابر بیشتر از موش‌های غیرآلوده استوفنون تولید کردند.
پروفسور وانگ می‌گوید: «همچنین متوجه شدیم بوی زیر بغل بیماران مبتلا به تب دنگی در مقایسه با افراد سالم استوفنون بیشتری دارد. وقتی یک دست داوطلبی را به این بوی بیمار مبتلا به تب دنگی و دست دیگر او را به بوی فردی سالم آغشته کردیم، پشه‌ها به طور مدام به دست آغشته به بوی تب دنگی جذب می‌شدند.»
او می‌گوید بر اساس این کشفیات، می‌توان گفت که ویروس‌های دنگی و زیکا می‌توانند مقدار تولید استوفنون را افزایش دهند و باعث شوند شخص برای این حشرات جذابیت بیشتری داشته باشد.
وانگ می‌نویسد: «وقتی پشه‌های غیرآلوده این میزبان‌های جذاب را نیش می‌زنند، ممکن است به سراغ گزیدن سایر افراد بروند و این ویروس را حتی بیشتر گسترش دهند.»
استوفنون یک ماده‌ای شیمیایی مورداستفاده در عطرها و همچنین فراورده‌ای جانبی و متابولیکی است که باکتری‌های پوست در روده انسان و موش تولید می‌کنند.
پروفسور وانگ می‌گوید که پشه‌ها «به طور قابل توجهی کمتر به موش‌های آلوده به باکتری‌های پوستی ضعیف‌شده جذب شدند» که احتمالا نشان می‌دهد «میکروب‌های پوست منبع اساسی استوفنون‌اند.»
طبق یافته این محققان، باسیل، «باکتری میله‌ای شکل»، یک «تولیدکننده اصلی استوفنون» است که در موش‌های مبتلا، به مقدار بیشتر از حالت عادی یافته می‌شود.
پروفسور وانگ گفت: «این یعنی ویروس‌های دنگی و زیکا توانستند بوی میزبان خود را با تغییر میکروبیوم پوست تغییر دهند.»
به گفته این محقق، با استفاده از ویتامین آ می‌توان با تغییر بو مقابله کرد و خاطرنشان کرد: «در کشورهای در حال توسعه کمبود ویتامین آ رایج است.»
او افزود: «این امر به‌ویژه در کشورهای جنوب صحرای آفریقا و آسیای جنوب شرقی، جایی که بیماری‌های ویروسی مسری از طریق پشه شیوع دارد، صادق است. گام‌های بعدی ما این است که تحقیق کنیم آیا ویتامین آ خوراکی یا مشتقات آن می‌تواند جذب پشه به افراد مبتلا به زیکا و دنگی را کاهش دهد و در نتیجه در دراز مدت، بیماری‌های انتقالی از پشه را کاهش دهد یا خیر.»