مصرف غذاهای پرچربی چه اثری بر بدن داشته است؟
محققان در مطالعهای نشان دادهاند که مصرف غذاهای پرچربی در مقابل غذاهای عادی و ورزش در برابر بیتحرکی میتواند چه اثری بر بدن داشته باشد.
به گزارش رادیونشاط، پژوهش جدید دانشمندان دانشگاه هاروارد و MIT رابطه میان تغذیه، تحرک و کارکردهای بدن انسان را نشان میدهد و به نتایج بسیار جذابی در این زمینه دست پیدا کرده است.
این تحقیق نشان میدهد که مکانیزم سلولی در خوردن غذاهای پرچربی و فعالیتهای فیزیکی چیست و چگونه میتوانند در هدایت اندامها و سلولهای بدن به سمت سلامتی یا بیماری ایفای نقش کنند.
محققان در این مطالعه، پژوهش قبلی محقق دانشگاه MIT را ادامه دادهاند که بر ناحیه ژنتیکی FTO تمرکز داشت، ناحیهای که مرتبط با تودههای چربی و ریسک چاقی است. آن مطالعه نشان داده بود که ژنها در این بخش از بدن چگونه میتوانند باعث شوند برخی سلولهای نابالغ چربی به سلولهای ذخیرهکننده چربی و برخی به سلولهای سوزاننده چربی تبدیل شوند.
دانشمندان حالا دنباله RNA سلولهای تکی در بافت ماهیچههای اسکلتی را به دست آوردهاند. این بافتهای چربی سفید اطراف ارگانهای داخلی و زیر پوست پیدا میشوند. آنها برای این تحقیق، بافتها را از موشهایی که به چهار گروه تقسیم شده بودند، نمونهبرداری کردند.
محققان به مدت سه هفته به یک گروه از موشها غذاهای عادی و به گروه دوم غذاهای پرچربی دادند. سپس هر کدام از این گروهها به مدت سه هفته به دو گروه تقسیم شدند؛ موشهایی که تحرک نداشتد و موشهایی که روی تردمیل ورزش میکردند. سپس از هر چهار گروه نمونهبرداری شد.
«مانولیس کلیس» از MIT میگوید: «یکی از نکات عمومی در تحقیق ما که البته بسیار هم واضح بود، این است که چگونه رژیمهای غذایی پرچربی به یک شکل ثابت، تمام این سلولها و سیستمها را تحت تاثیر قرار میدهند و ورزش تقریبا در نقطه مقابل آن عمل میکند. این مطالعه میگوید ورزش واقعا میتواند روی کل بدن اثر بزرگی داشته باشد.»
محققان میگویند این پژوهش نشان داد که سلولهای بنیادی مزانشیمی (MSC) در بسیاری از این فرآیندها اثرگذارند. این سلولها میتوانند به سلولهای چربی یا فیبروبلاستهایی تبدیل شوند که بافتها و ارگانها را به هم وصل میکنند. ظاهرا رژیمهای پرچربی باعث میشوند MSCها به سلولهایی تبدیل شوند که چربی نگه میدارند. ورزش باز هم در نقطه مقابل این سازوکار است.
بهعلاوه، رژیمهای پرچربی سبب میشوند سلولهای بنیادی مزانشیمی موادی را ترشح کنند که ساختار سلولهای پیرامونی موسوم به ماتریکسهای برونسلولی را تغییر میدهند. این تغییر شکل محیط را التهابیتر و شرایط را برای نگهداری از چربی مساعدتر میکند.
کلیس میگوید: «زمانی که آدیپوسیت (سلولهای چربی) از لیپید پر شدند، مقدار بسیار زیادی استرس به وجود میآید که سطح پایینی از التهاب را ایجاد میکند. این التهاب سیستمی است و تا مدتها ادامه مییابد. این یکی از عواملی است که در بسیاری از اثرات زیانبار چاقی دیده میشود.»
محققان در بخش دیگری از این مقاله میگویند رژیمهای پرچربی ژنهایی را متوقف میکنند که به مدیریت ساعت زیستی بدن میپردازند. از سوی دیگر، ورزش عکس این قاعده عمل میکند و این ژنها را تقویت میکند. کلیس میگوید: «مطالعات زیادی وجود دارد که نشان میدهد ساعت غذا خوردن در میزان جذب کالری اهمیت زیادی دارد. این ارتباط با ساعت زیستی اهمیت زیادی دارد و نشان میدهد که چطور چاقی و ورزش بهطور مستقیم بر ساعت زیستی اندامهای پیرامونی اثر میگذارند.»
دانشمندان میگویند این یافتهها برای تاکید بر اهمیت رژیمهای غذایی سالم و ورزش کردن اهمیت دارد. ولی با توجه به این که دسترسی به غذای سالم و ورزش ممکن است برای همه آسان نباشد، امیدوارند که در آینده بتوانند اثرات این دو مقوله را از طریق برخی داروها در دسترس مردم قرار دهند. نتایج تحقیق حاضر در مجله Cell Metabolism منتشر شده است.