مغز انسان قبل و بعد از سفر به فضا چه تغییری می‌کند؟
مغز انسان با افزایش سن و رشد مستمر در جریان زندگی بر روی کره زمین دچار تغییراتی می‌شود اما پس از مدت‌ها حضور در فضا چه اتفاقی برای مغز انسان می‌افتد؟
به گزارش رادیونشاط، آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی روسیه با انجام یک مطالعه جدید سعی کردهاند که به این سوال پاسخ دهند. برای انجام این مطالعه، یک تیم تحقیقاتی بین‌المللی، ۱۲ فضانورد مرد را مدت کوتاهی پیش و پس از پرواز آنها به ایستگاه فضایی بین‌المللی مورد مطالعه قرار دادند.
آنها همچنین مغز همین فضانوردان را هفت ماه پس از بازگشت به زمین بررسی کردند. تمامی فضانوردان حاضر در این مطالعه در پروازهای طولانی‌مدت شرکت کرده بودند، به طوری که به طور متوسط ۱۷۲ روز یا کمی بیش از پنج ماه و نیم را در فضا سپری کرده بودند.
تیم تحقیقاتی بین‌المللی همچنین برای بررسی مغز این فضانوردان از روش تراکتوگرافیِ(Tractography) متکی به ردیابی فیبر استفاده کردند که یک تکنیک بازسازی سه‌بعدی مغز با استفاده از داده‌های ام‌آر‌آی(MRI) و اسکنهای دی‌ام‌آرآی(dMRI) برای مطالعه ساختار و اتصالات عصبی درون مغز است.
نتایج اولیه این تحقیق نشان می‌دهد که مغز فضانوردان در فضا به دلیل جابه‌جایی مایع مغزی-نخاعی تغییر شکل می‌دهد. همچنین میزان ماده خاکستری (قسمت بیرونی) و ماده سفید (قسمت درونی) مغز نیز افزایش می‌یابد.
نتایج این بررسی همچنین حاکیست که جسم پینه‌ای وظیفه پیوند دو نیمکره مغزی راست و چپ را دارد، تغییر شکل می‌دهد. در واقع، این بسته بزرگ از رشته‌های عصبی به دلیل گشادتر شدن بطن‌های مجاورش با جابه‌جایی بافت‌های عصبی مواجه می‌شود.
بطن‌ها در عین حالی که مایع مغزی-نخاعی را احاطه کردهاند، تولید و ذخیره آن را نیز برعهده دارند.
محققان همچنین متوجه تغییراتی در ارتباطات عصبی بین چندین ناحیه مغز که مختص دستورهای حرکتی است، شده‌اند. نتایج این مشاهده نشان می‌دهد که به دلیل این که در شرایط بی‌وزنی، یک فضانورد باید استراتژی‌های حرکتی خود را در مقایسه با زمین تغییر دهد، لذا مغز او به اصطلاح دوباره سیم‌کشی عصبی می‌شود.
مجموعه این تغییرات هفت ماه پس از بازگشت به زمین نیز در نتیجه اسکنهای مغزی انجام شده همچنان مشاهده شده که نشان می‌دهد این تغییرات به سرعت از میان نمی‌رود.