نخست وزیران استرالیا ، از ابتدا تا کنون - بیست ودومین (22) نخست وزیر استرالیا - مالکوم فِرِیزِر(Malcolm Fraser)
بیست ودومین (22) نخست وزیر استرالیا - مالکوم فِرِیزِر (Malcolm Fraser) - متولد 1930، وفات 2015 ، دوره تصدی نخستوزیری : 11نوامبر 1975 تا 11 مارس 1983
تهیهی خبر وترجمه : آروین خادم صمیمی
رادیو نشاط استرالیا - تاریخ همیشه در میان مطالبی قرار دارد که خواندن و دانستن آن میتواند جذاب و شنیدنی باشد. بر همین اساس همکاران مان در بخش تحریریه رادیو نشاط ، اقدام به معرفی و آشنایی همراه با بیوگرافی نخست وزیران استرالیا از ابتدا تا کنون نموده اند.
استرالیا از سال 1901 تاکنون 30 نخست وزیر را به خود دیده است. که "ادموند بارتون" نخستین و " اسکات موریسون
" آخرین آنها تاکنون (2019) بوده است.
قابل ذکر است که در آگوست سال 2018 حزب لیبرال استرالیا در یک اختلاف درون حزبی ، "مالکوم ترنبول" را از رهبری حزب و نخست وزیری این کشور برکنار کرد و "اسکات موریسون" بعنوان رهبر جدید این حزب انتخاب و بعنوان نخست وزیر استرالیا معرفی شد. پس از آن در تاریخ 18 می 2019 اسکات موریسون رهبر حزب لیبرال با کسب اکثریت آرا در انتخابات فدرال مجددا" نخست وزیر استرالیا باقی ماند.
با به اوج رسیدن انتقادات از دوولت ویتلم، در یازدهم نوامبر فرماندار عمومی جان کر، ویتلم را از مقامش عزل و رهبر حزب لیبرال مالکوم فریزر را مامور کرد دولت تشکیل دهد. مالکوم در انتخابات بعدی برنده شد و برای مدت هفت سال و نیم، یکی از طولانیترین ادوار نخستوزیری استرالیا، نخستوزیر شد و بسیاری از اصلاحات سیاسی دولت پیش در حوزهی حقوق انسانی را ادامه داد.
جان مالکوم فریزر که به مالکوم مشهور است در بیستویکم ماه مه سال 1930 در منطقهی تورک در ویکتوریا متولد شد. او دومین فرزند از دو فرزند اونا ولف یهودی و جان نویل فریزر اسکاتلندی بود. جان نویل جنگلداری بود که برای وکالت آموزش دیده بود و مالک ملکی در منطقهی ریورینا در نیوساوتولز بود. وی بعدها ملک نارین، ایستگاهی در نزدیکی همیلتون در ویکتوریا را برای زندگی خانوادهاش خرید.
سیمون پدربزرگ مالکوم از مهاجران نوا اسکاتیا در 1853 بود که دلال زمین و جنگلدار شد. سیمون فریزر وارد پارلمان ویکتوریا شد و در 1897-98 در کنوانسیونهای فدرال شرکت کرد و سناتور فدرال شد.
مالکوم پیش از آنکه در چهارده سالگی وارد مدرسه گرامر ملبورن شود در مدرسه گرامر جیلانگ منطقه تورک، سپس خانهی تودور در ماسویل نیوساوتولز تحصیل کرد. او به دانشگاه آکسفورد در انگلستان رفت و در رشتههای فلسفه، سیاست و اقتصاد مدرک گرفت. در بازگشت از آکسفورد بهعنوان گلهچران در ملک نارین به کار مشغول شد. فریزر در انتخابات عمومی 1954 تلاشی ناموفق برای ورود به مجلس فدرال از طریق کرسی وانون داشت که در این رقابت کاندیدای حزب لیبرال پیروز شد.
در انتخابات عمومی سال 1955 مالکوم کرسی وانون را بهدست آورد. او در سن بیستوپنج سالگی جوانترین عضو پارلمان بود. او این کرسی را برای بیستونه سال و طی یازده انتخابات عمومی تا زمان بازنشستگی از پارلمان در سیویکم مارس 1983 حفظ کرد.
فریزر به مدت دو سال از 1966 تا 1968 در دولتهای هارولد هولت و جان گورتون وزیر ارتش بود. وی همچنین از 1968 تا 1969 در دولت گورتون و نیز از 1971 تا 1972 در دولت ویلیام مکماهون وزیر علوم و آموزش بود. از نوامبر 1969 تا هشتم مارس 1971 وزیر دفاع دولت گورتون بود تا اینکه به دلیل مخالفت گورتون در موضوع مربوط به ارتش استعفا داد. استعفای او با چالش موفق مکماهون برعلیه گورتون برای ریاست حزب لیبرال همراه شد و دو هفته بعد منجر به تغییر نخستوزیر از گورتون به مکماهون شد.
فریزر از 1972 تا 1975 عضو ائتلاف لیبرال و سخنگوی صنایع مادر و مسائل حوزهی کارگر بود. در بیستویکم مارس 1975 با به چالش کشیدن بیام سدان رهبر حزب لیبرال شد. وی در پانزدهم اکتبر 1975 جنبشی بر علیه نخستوزیر گو ویتلم به پا کرد که منجر به عزل نخستوزیر توسط فرماندار کل شد.
در سال 1975 اپوزیسیون حزب لیبرال ملی، پس از یک سری اختلافات پیش آمده میان وزرای حزب کارگر و آشکار شدن تلاش دولت برای بهدستآوردن وامهای خارجی با روشهای غیرمتعارف، از تصویب قوانین بودجه دولت در مجلس سنا امتناع کرد به این امید که دولت مجبور به برگزاری انتخابات شود. از ماه اکتبر تا نوامبر سال 1975، قطع تامین مالی دولت به طور موثر، منجر به انتقادات شدید از قانون اساسی شد.
انتقادات در یازدهم نوامبر به اوج خود رسید و فرماندار عمومی جان کر، ویتلم را از مقامش عزل کرد و رهبر حزب لیبرال مالکوم فریزر را مامور کرد دولت تشکیل دهد تا اینکه امکان برگزاری انتخابات فراهم شود و پارلمان را منحل کرد.
با برگزاری انتخابات در سیزدهم دسامبر سال 1975، مالکوم فریزر رهبر ائتلاف حزب لیبرال و ملی با بهدست آوردن پنجاهوشش درصد کل آرا حزب کارگر را شکست داد و صدوبیستوهفت کرسی خانهی نمایندگان و سیوپنج کرسی از شصتوچهار کرسی سنا را بهدست آورد. فریزر بهراحتی در انتخابات 1977 نیز بر حزب کارگر پیروز شد هر چند حزب کارگر توانست چهارده کرسی را از حزب لیبرال بگیرد.
در ماه مه 1977 حزب جدیدی به نام حزب دموکرات شکل گرفت و دان چیپ زیر نظر فریزر رهبر این حزب شد. در دسامبر 1977 دن چیپ یکی از دو کرسی حزب دمدکرات در مجلس فدرال را به خود اختصاص داد. دولت فریزر در انتخابات 1980 نیز در قدرت ماند. باوجود شهرت به محافظهکاری و عزم کاهش هزینههای دولت ، ائتلاف حزب لیبرال و ملی فریزر به کار خود ادامه داد و روند اصلاحات را که تحت دولت قبلی حزب کارگر آغاز شده بود ، گسترش داد:
- سال 1976: تاسیس دادگاه خانواده و دادگاه فدرال استرالیا
- سال 1977: آغاز کنفرانس بومیان استرالیا
- سال 1978: تایید تصمیم ساخت ساختمان جدید پارلمان در کانبرا
- سال 1979: تاسیس مجلس قانونگذاری جزیره نورفولک، فریزر نقش مهمی در خاتمه جنگ نژادی در مستعمره رودزیا در انگلیس داشت و این امر باعث شد كه انتخابات برگزار شود و یك ملت جدید - زیمبابوه - تأسیس شود
- سال 1980: تشکیل کمیته توسعه بومیان
- سال 1981: دولت 36000 مترمربع از سواحل منطقهی کنز را بهعنوان پارک دریایی اعلام کرد
- سال 1982: طرح جدید انتخاب مهاجران برمبنای پیشینهی خانوادگی و تخصص مورد نیاز به دادگاه عالی
هرچند دولت فریزر نوآوریهای بسیاری را انجام داد اما از سوی برخی لیبرالها برای وارد نشدن به اصلاحات اقتصادی مورد نقد قرار گرفت.
در سوم فوریه 1983 فریزر هر دو مجلس را ازدست داد و انتخابات عمومی اعلام کرد. بلافاصله بعد از اعلام انتخابات کمپینی به راه افتاد که شخصیت فریزر را با کاندیدای حزب کارگر باب هوک مقایسه میکرد. حزب کارگر در انتخابات خانهی نمایندگان با بیستوپنج کرسی بیشتر اکثریت کرسیها را بهدست آورد و در پارلمان سی کرسی از شصتوچهار کرسی را از آن خود کرد. این حزب بیشترین کرسی پارلمان را بهدست آورد و موفقیت حزب دموکرات در بهدست آوردن پنج کرسی باعث شد کارگر بتواند توازن قدرت در دو مجلس را حفظ کند.
فردای انتخابات فریزر از رهبری حزب لیبرال و پنج روز بعد از عضویت پارلمان استعفا داد و به این ترتیب اندرو پیکاک جانشین او در رهبری حزب لیبرال شد. با ترک مجلس ، فریزر به نارین بازگشت، اما در امور عمومی فعال بود. در سال 1985 او به عنوان عضو گروه بینالمللی "افراد برجسته" انتخاب شد و به دنبال پایان دادن به آپارتاید در آفریقای جنوبی با تشویق گفتمان بود. (فریزر از زمان ورود به مجلس از منتقدان آپارتاید بود.)
او بعدها به فعالیت در ستون سیاسی روزنامهی "استرالیا" پرداخت. از سال 1987 تا 2002 مدیرعامل سازمان حمایت استرالیا، آژانسی بینالمللی برای ریشهکنی و کمک به کاهش فقر در آفریقا بود. در سال 2000 در پی تلاشهای انساندوستانهاش در عرصه بینالمللی و نیز استرالیا مدال حقوق انسانی کشور استرالیا را دریافت کرد.
فریزر در بیستم مارس 2015 در ملبورن درگذشت.
آرشیو...نخست وزیران استرالیا از ابتدا تا کنون
اولین نخست وزیر استرالیا - ادموند (تونی) بارتون ( Edmund Barton )
دومین نخست وزیر استرالیا - آلفرد دیکین ( Alfred Deakin )
سومین نخست وزیر استرالیا - کریس واتسون ( Chris Watson )
چهارمین نخست وزیر استرالیا - جورج رِید ( George Reid )
پنجمین نخست وزیر استرالیا - اندرو فیشر ( Andrew Fisher )
ششمین نخست وزیر استرالیا - جوزف کوک (Jozef Cook)
هفتمین نخست وزیر استرالیا - بیلی (ویلیام) هیوز (Billy Hughes)
هشتمین نخست وزیر استرالیا - استنلی بروس Stanley Bruce)
نهمین نخست وزیر استرالیا - جیمز اسکالین James Scullin
دهمین نخست وزیر استرالیا - جوزف لایِنس Josef Lyons
یازدهمین نخست وزیر استرالیا - اِرل پِیج Earle Page
دوازدهمین نخست وزیر استرالیا - رابرت منزیس Robert Menzies
سیزدهمین نخست وزیر استرالیا - آرتور فادن Arthur Fadden
چهاردهمین نخست وزیر استرالیا - جان کرتین John Curtin
پانزدهمین نخست وزیر استرالیا - فرانک فورد Frank Forde
شانزدهمین نخست وزیر استرالیا - بن چیفلی Ben Chifley
هفده همین (17) نخست وزیر استرالیا -هارولد هولت Harold Holt
هجدهمین (18) نخست وزیر استرالیا - جان مکاِوِن John McEwen
نوزدهمین (19) نخست وزیر استرالیا - جان گورتون John Gorton
بیستمین (20) نخست وزیر استرالیا - بیلی مکماهون Billy MacMahon
بیست ویکمین (21) نخست وزیر استرالیا - گو ویتلم (Gough Withlam)
برداشت از:
https://www.nma.gov.au/explore/features/prime-ministers/malcolm-fraser