چرا با افزایش سن قدرت باروری کاهش پیدا می‌کند؟
دانشمندان آن دسته از سازوکارهای زیستی در موش‌ها را رمزگشایی کرده‌اند که ظرفیت تخمدان‌ها برای تخمک‌گذاری و چگونگی تغییر آن با افزایش سن را تعیین می‌کند.
به گزارش رادیونشاط، این پیشرفت، به رفع نکات مبهم در زمینه سلامت باروری و طول دوران باروری زنان کمک می‌کند.
باروری در پستانداران ماده که تعداد محدودی کیسه پر از مایع یا فولیکول در تخمدان دارند، محدود است.
«ذخایر تخمدان» از زمان تولد و زمانی که در نهایت تخمک‌ها ساخته می‌شوند، به‌مرور زمان با افزایش سن کاهش می‌یابند.
ساتوشی نامکاوا، یکی از نویسندگان این مقاله از دانشگاه کالیفرنیا دیویس، می‌گوید: «شناخت ما از چگونگی ایجاد و نگهداری ذخیره تخمدان‌ها برخلاف اهمیت اساسی آن، همچنان ضعیف است.»
پژوهش جدیدی که در روز چهارشنبه در مجله «نیچر کامیونیکیشنز» (Nature Communications) منتشر شده است، آن دسته از تغییرات اپی‌ژنتیکی را بررسی کرده که این فرآیند را تعریف می‌کند، فرآیندهایی که بدون اینکه خود «دی. ان.ای» (DNA) را تغییر دهند بر نحوه عملکرد ژن‌ها تاثیر می‌گذارند.
«در زنان بالای ۳۵ سال، شما شاهد کاهش باروری هستید. دکتر نامکاوا می‌گوید: «مطالعه ما ممکن است به ما پیش‌زمینهای بدهد تا بفهمیم چگونه باروری زنان در سطح مولکولی، ایجاد و حفظ می‌شود و چرا با افزایش سن کاهش می‌یابد.»
دانشمندان می‌گویند وقتی ذخیره تخمدانی ایجاد شد، تمام مام‌یاخته‌ها (oocytes) یا تخمک‌های رشد نیافته در فولیکول‌ها، رشد خود را متوقف می‌کنند و می‌توانند دهه‌ها در چنین حالت متوقف شده‌ای باقی بمانند.
یکی از پرسش‌های اصلی زیست‌شناسان این است که چگونه این سلول‌ها به مدت چندین دهه در این حالت نگهداری می‌شوند.
دکتر نامکاوا می‌گوید: «این سلول‌ها نمی‌توانند تقسیم و همچنین تکثیر شوند. آن‌ها چندین دهه فقط در تخمدان‌ها باقی می‌مانند. چطور چنین چیزی ممکن است؟»
محققان در این پژوهش جدید، با استفاده از موش‌های جهش یافته [و آزمایش بر روی آن‌ها] دریافتند که توقف این مرحله انتقال مام‌یاخته توسط گروهی از پروتئین‌ها به نام «پی‌آرسی ۱» (Polycomb Repressive Complex 1) انجام می‌شود.
هنگامی که دانشمندان با استفاده از ساختار فاقد «پی‌آرسی ۱» موش‌های جهش‌یافته ایجاد کردند، دریافتند که امکان ندارد ذخیره تخمدانی ایجاد شود و سلول‌ها دچار مرگ سلولی می‌شوند.
دکتر نامکاوا توضیح می‌دهد: «این نتایج، کاملا نشان‌دهنده نقش «پی‌آرسی ۱» در فرآیند مهم حفظ اپی‌ژنوم فولیکول‌های اولیه، طی این دوره توقف طولانی‌مدت است. توفقی که ممکن است در انسان تا ۵۰ سال ادامه داشته باشد.»
به گزارش ایندیپندنت، دانشمندان حدس می‌زنند که نواقص موجود در عملکرد «پی‌آرسی ۱» ممکن است به توضیح موارد نارسایی زودرس تخمدان (POI) و ناباروری در انسان کمک کند.
محققان امیدوارند سازوکار دقیق‌تری از این فرآیند را در پژوهش‌های آینده کشف کنند.
پژوهشگران در این مقاله می‌نویسند: «بررسی ما نقش اساسی خاموش کردن ژن با واسطه «پی‌آرسی ۱» در طول دوران باروری زنان را نشان می‌دهد و دریچه‌ای مهم در خصوص برنامه‌ریزی اپی‌ژنتیک لازم برای ایجاد ذخیره تخمدانی، به روی ما می‌گشاید.»