کرونا،آتشسوزیهای گسترده استرالیا و اصول مهندسی صنایع!
یاداشتی از دکتر امید حسننژاد ، استاد مدیریت پروژه در دانشگاه RMIT ملبورن/قطعا هدف این یادداشت کم اهمیت جلوه دادن مسوولیتهای اجتماعی شهروندان نیست.
رادیو نشاط استرالیا - کرونا،آتشسوزیهای گسترده استرالیا و اصول مهندسی صنایع!
در طی روزهای اخیر تبریک عید بهانه خوبی شده تا با طیف گستردهای از اقوام، دوستان، عزیزان و همکاران سابقم در ایران عزیز تماس داشته باشم. در حالی که تمام این عزیزان چند هفتهای هست خودشون رو در خونه قرنطینه کردهبودن، اما تعدادیشون از عملکرد بقیه مردم بهخاطر رعایت نکردن قرنطینه (که هیچ وقت توسط دولت الزامی و اجباری نشده) و مسافرت رفتنشون یا خارج شدن از خونه به دلایل غیرضروری متاسف بودن. گرچه جامعه آماری من قابل تعمیم به کل کشور نیست و چنین ادعایی هم ندارم، اما شواهد نشون میده که اکثریت مردم بدون توجه به دودوزهبازی دستگاه حاکمیت (که به دنبال بافتن کلاهی از نمد کرونا و رهایی هرچند موقت از تحریمها برای به چنگ آوردن پول نقد و نه کمکهای پزشکی و دارویی هست) که تاکنون از قرنطینه شهرها امتناع کرده و با استراتژی قدیمی ‘شل کن، سفت کن’ فاجعهبارترین عملکرد مدیریتی خودش رو به نمایش گذاشته، در حد توان دارن مواردی رو که نه از طریق رسانههای رسمی بلکه به مدد شبکههای اجتماعی آموختهاند، پیاده میکنند.
هرچقدر هم حکومتها کارآمد و موثر باشن، بهرحال و متاسفانه افراد ناآگاه و بیمسوولیت در هر جامعهای یافت میشن و وجودشان نباید مستمسک سرزنش کردن کل جامعه و غافل شدن از اصل موضوع و ریشه اصلی مسائل و مشکلات باشه. در رشته مهندسی صنایع (و بقیه رشتههای مدیریتی)، یادگرفتهایم تا در تحلیل مشکلات به ریشهها بپردازیم و صرفا درگیر معلولها نشویم. چرا که رفع نکردن ریشه مشکلات و صرفا پرداختن به معلولها همچون کار آتشنشانیست که تنها وظیفهاش را خاموش کردن آتش به هر وسیلهای میداند و کاری به این نداره که چرا آتشسوزی اصلا اتفاق افتاد و چگونه میتوان از وقوع مجدد آن جلوگیری کرد.
انتقادی که در دوران آتشسوزیهای گسترده ماههای پیش در استرالیا به دولت میشد هم معطوف به ریشهها بود. انتقاد مردم و رسانهها به دولت این بود که نمیتونه پدیدههای مهم و ریشهای نظیر ‘گرمایش زمین’ و ‘تغییرات اقلیمی’ رو انکار کنه و یا دست کم بگیره و براش بودجه مناسبی تخصیص نده و یا از صنایع آلاینده مثل معادن ذغالسنگ و غیره حمایت کنه و تنها وظیفهاش رو خاموش کردن و مهار آتشها بدونه. حالا فرض کنیم دولت استرالیا اینقدر احمق بود و جرات میکرد اون چند شهروندی که ناخواسته در چند جا آتیش روشن کرده بودن رو مقصر اصلی تمام این فجایع جلوه بده (گرچه تقصیر اون افراد بیمسوولیت هم کم نیست و مجازاتهای سنگین مالی براشون در قانون پیشبینی شده).
قطعا هدف این یادداشت کماهمیت جلوه دادن مسوولیتهای اجتماعی شهروندان نیست. بلکه با اتکا به اصول مهندسی صنایع و مدیریت، معتقدم ریشه اصلی مسائل و مشکلات در نهادهای حاکمیتی هست، چرا که فلسفهوجودیشون همانا فرهنگسازی و آموزش شهروندان برای ارتقای نقش مثبت و سازنده در جامعه از یک طرف، و وضع قوانین و مقررات فراگیر و راهگشا و اعمال آنها در جهت تضمین حقوق، امنیت و آزادی مردمه. بنابراین حتی همان تعداد معدودی از مردم که در ایران و استرالیا بیتوجه به منفعت عمومی و قوانین جامعه، به اصطلاح تمرد یا قانونشکنی میکنن، باز هم مقصر اصلی دستگاه حاکمیت هست که به وظایف اصلی و فرعی خودش (از جمله قرنطینه کردن در مواقع بحرانی، جریمه و اعمال قانون، بستن ساحل قبل از تجمع مردم، ممنوع کردن برپایی آتش در فصل گرما) به درستی عمل نکرده.
توضیحات عکس ساحل:این تصاویر روز جمعه از ساحل معروف ‘سنت کیلدا’ در شهر ‘ملبورن’ و در میانه یک روز غیر تعطیل گرفته شده و بازتاب گستردهای در رسانهها و شبکههای اجتماعی داشته. واکنش منفی مردم و رسانهها به این افراد بیمسوولیت که اصول فاصلهگذاری اجتماعی (Social Distancing) و الزامات دولت برای ماندن در خانه رو رعایت نکرده بودن، باعث شد تا ساعاتی بعد پلیس ‘ویکتوریا’ کل سواحل ‘ملبورن’ رو تعطیل و این افراد رو از ساحل بیرون کنه.
یادداشتها آرا و نظرات نویسندگان خود را بیان میکنند و لزوماً بازتاب دیدگاه رادیونشاط نیستند.
خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام رادیو نشاط دنبال کنید
رادیو نشاط استرالیا را در اینستاگرام دنبال کنید
توجه:برای استفاده از برنامه ها و دایرکتوری مشاغل استرالیا ، اپلیکیشن radio neshat را نصب کنید