نخست وزیران استرالیا ، از ابتدا تا کنون -دهمین نخست وزیر استرالیا - جوزف لایِنس Josef Lyons
دهمین نخست وزیر استرالیا -جیمز اسکالین (Josef Lyons) - متولد 1879، وفات1939، دوره تصدی نخستوزیری : 6 ژانویه 1932 تا 7 آوریل 1939
تاریخ همیشه در میان مطالبی قرار دارد که خواندن و دانستن آن میتواند جذاب و شنیدنی باشد. بر همین اساس همکاران مان در بخش تحریریه رادیو نشاط ، اقدام به معرفی و آشنایی همراه با بیوگرافی نخست وزیران استرالیا از ابتدا تا کنون نموده اند.
استرالیا از سال 1901 تاکنون 30 نخست وزیر را به خود دیده است. که "ادموند بارتون" نخستین و " اسکات موریسون" آخرین آنها تاکنون (2018) بوده است.
قابل ذکر است که در آگوست سال 2018 حذب لیبرال استرالیا در یک اختلاف درون حزبی ، مالکوم ترنبول را از رهبری حزب و نخست وزیری این کشور برکنار کرد و اسکات موریسون بعنوان رهبر جدید این حزب انتخاب و بعنوان نخست وزیر استرالیا معرفی شد.
نخست وزیران استرالیا ، از ابتدا تا کنون - نهمین نخست وزیر استرالیا - جیمز اسکالین
Josef Lyons
متولد 1879، وفات 1939
دوره تصدی نخستوزیری :
6 ژانویه 1932 تا 7 آوریل 1939
رادیو نشاط استرالیا - تهیهی خبر و ترجمه: آروین خادمصمیمی
جو لایِنس پیش از ورود به مجلس فدرال، نخستوزیر منتخب تاسمانی بود. وی یکی از طولانیترین دورههای نخستوزیری استرالیا را در کارنامه دارد و از موسسان حزب استرالیای متحد بود و این حزب از سال 1931 با بهدست آوردن اکثریت آرا در مجلس نمایندگان تا 1941 دولت را در اختیار داشت. لاینس هفتم آوریل 1939 در اثر حملهی قلبی درگذشت و به این ترتیب دورهی نخستوزیریاش به پایان رسید. همسر جو چندی پس از درگذشت او به عرصهی سیاست فدرال وارد شد و نخستین نمایندهی منتخب زن در مجلس نمایندگان و نخستین زنی بود که عضو وزارتخانهی فدرال شد.
جوزف آلویسیوس لایِنس در پانزدهم سپتامبر 1987 در منطقهی استنلی تاسمانی متولد شد. او را به نام جو میشناختند و چهارمین فرزند از هشت فرزند مایکل لاینس و الن کارول بود و پدر و مادر مایکل و الن هردو مهاجران ایرلندی بودند. مایکل پدر جو پیش از اینکه همهی پسانداز خانواده را در مسابقات کاپ ملبورن 1988 از دست بدهد، در دیگر ریسکهای کاریاش، هتلداری، کشاورزی، قصابی و نانوایی هم فردی شکستخورده بود. او از ازکارافتادگی عصبی رنج میبرد و قادر به حمایت از خانواده نبود.
جو به مدرسهی کاتولیک صومعه در اولورستون رفت اما از سن نُه سالگی برای حمایت مالی از خانوادهاش کارها میکرد از پادویی و کمک پرینت گرفته تا کارگری در مزرعه. او در دوازده سالگی به استنلی برگشت تا با خالههایش هِتی و ماری کارول زندگی کند و تماموقت به مدرسهی عادی دولتی برود.
در سال 1895 کمکمعلم و درنهایت در سال 1901 به درجهی معلمی ارتقا یافت. جو تا سال 1907 که موفق شد از نخستین کالج معلمان تاسمانی در هوبارت پذیرش بگیرد در مدارس کوچک شمالغربی تاسمانی تدریس میکرد. جوزف لاینس همزمان با کار بهعنوان معلمی جوان با شرکت کردن در مناظرات و متاثر از رادیکالیسم ایرلندی مادر و خالههایش به لیگ سیاسی کارگران که پیشگامان حزب کارگر استرالیا در تاسمانی بودند پیوست. او منتقد شدید کسانی بود که منافع مالی بسیاری از مالکیت زمین داشتند و بهخاطر فعالیتهای سیاسیاش مداوم با کارفرمایش، ادارهی آموزش و پرورش تاسمانی، درگیر بود.
جوزف در سال 1909 به قصد شرکت در انتخابات مجلس قانونگزاری ایالتی بهعنوان کاندیدای کرسی ویلموت، از تدریس استعفا داد. در طول مبارزات انتخاباتیاش مورد آماج تازیانههای یکی از مالکین بزرگ قرار گرفت که پیشتر از او انتقاد کرده بود. پس از انتخاب شدن، مجموعهای از تغییرات اصلاحی متوالی را از جمله درمان و آموزش رایگان برای کودکان، طرح درمان ایالتی، اصلاح شورای قانونگزاری، کمک به کشاورزان، قوانین کارخانه و تفکیک املاک بزرگ را آغاز کرد.
لاینس در سال 1912 بهعنوان رئیس حزب کارگر استرالیا در ایالت انتخاب و در سال 1914 جانشین رهبر پارلمانی حزب کارگر استرالیا شد. از آوریل 1914 تا آوریل 1916 در سمتهای خزانهدار، وزیر آموزش و پرورش و وزیر راهآهن در دولت حزب کارگر جان ایرل در ایالت تاسمانی خدمت کرد. وی در این مدت ادارهی آموزش و پروش را بهسازی و هزینهی ثبتنام مدارس را حذف کرد، شرایط کاری و حقوقی معلمان را بهبود بخشید و نخستین دبیرستان مناطق هوبارت و لانسستون را تاسیس کرد. در جشن رستاخیز عید پاک سال 1916، حس ناسونالیستی ایرلندی در وجودش دوباره بیدار و در هوبارت، معاون هیئتمدیرهی لیگ ایرلند متحد شد.
وی سپس به مخالفت با طرح خدمت سربازی اجباری پرداخت و جنبش "رای نَه قوی" به این طرح در رفراندوم 1916 و 1917 را به راه انداخت. با تقسیم شدن حزب کارگر بر سر موضوع طرح خدمت اجباری در سال 1916 جان ارل رهبر پارلمانی جزب کارگر در تاسمانی استعفا داد و لاینس بهعنوان جانشین وی انتخاب شد. او تقریبا برای هفت سال ار 1916 تا 1923 در کسوت رهبر اپوزیسون ایالت خدمت کرد.
جوزف در دسامبر 1919 کاندیدای کرسی داروین (تاسمانی) برای انتخابات فدرال شد که این تلاش ناموفق بود. او در بیستوپنجم اکتبر 1923 درپی شکست دولت ملیگرایان والتر لی در تاسمانی بهعنوان نخستوزیر ایالت انتخاب شد و همزمان با این سمت، وظایف ریاست بر خزانهداری و راهآهن را نیز عهدهدار بود.
او با مدیریت مالی مدبرانه توانست حامیان بیشتری را نسبت به ملیگرایان بهدست آورد و دولت حزب کارگرش را تا انتخابات عمومی ژوئیهی 1925 حفظ کند. ملیگرایان نیز بهتدریج انسجام خود را بازیافتند و در انتخابات ایالتی 1928 دوباره به میدان برگشتند.
لاینس به پیشنهاد جیمز اسکالین رهبر فدرال حزب کارگر استرالیا سیاست ایالتی را رها کرد تا به عرصهی سیاست فدرال وارد شود. جو در انتخابات عمومی دوازدهم اکتبر 1929 برای کرسی فدرال ویلموت از حزب کارگر به رقابت پرداخت و بهراحتی پیروز میدان شد و این کرسی را تا سه انتخابات عمومی بعدی در سالهای 1931، 1934 و 1937 در اختیار داشت.
در انتخابات 1929 حزب کارگر استرالیا بعد از سیزده سال با انتخاب اسکالین به قدرت بازگشت. یک هفته پس از اینکه اسکالین قدرت را به دست گرفت در بیستودوم اکتبر 1929 بازار سهام آمریکا، والاستریت در نیویورک سقوط کرد و درنتیجه دورهی رکود بزرگ در دنیا رقم خورد و شکست سرمایهگذاریها، افزایش بیکاری و افت قیمت مسکن را بههمراه آورد. در سال 1930 نرخ بیکاری در استرالیا به رقم بیسابقهی ده درصد، بالاترین میزان بیکاری از سال 1980 رسید.
اسکالین به لاینس را در دو سمت وزیر پست عمومی و وزیر کارگران و راهآهن منصوب کرد و او بهمدت پانزده ماه تا بیستوششم ژانویه 1931 که از عضویت در کابینه استعفا داد هر دو سمت را برعهده داشت. پس از استعفا، در فاصله ژانویهی 1930 تا 1931 که اسکالین در استرالیا نبود، لاینس بهعنوان جانشین اجرایی خزانهدار (وزیر دارایی که این سمت را نخستوزیر اسکالین همزمان برعهده داشت) ایفای نقش کرد و در این سمت طرحی را که توسط وزارت دارایی توسعه یافت به حزب کارگر استرالیا برای مبارزه با رکود بزرگ ارائه کرد. این طرح برای متعادل کردن هزینهها و کاهش مخارج دولت ازجمله کاهش حقوق و خدمات عمومی و راهکارهایی برای تثبیت وضعیت هزینههای داخلی از طریق کنترل مالی، کاهش نرخ بهره و تبصرهی تخصیص اعتبار به صنعت برای رونقدادن به تولید بود. اما کمیتههای پارلمانی طرح او را در رقابت با طرح خزانهدار پیشین ایجی تئودور که طرحی تندروتر در جهت رفع تورم و ایجاد اعتبار و افزایش کسری بود رد کرد.
تعامل با حزب کارگر استرالیا و نیز کمیتههای حزب درموضوع راهکارهای مقابله با رکود برای لالینس با چالشهای بسیاری روبهرو بود. با بازگشت اسکالین از لندن در ششم ژانویهی 1931 او توجهی مثبت به سیاستهای مالی لاینس بهعنوان جانشین اجرایی خزانهداری کرد اما به تمایل لاینس برای قبول سمت خزانهداری بیاعتنا ماند. لاینس بیستونهم ژانویه 1931 در اعتراض به بیاعتنایی نخستوزیر استعفا داد و از حزب کارگر استرالیا خارج شد و بسیاری هم بهدنبال او از این حزب خارج شدند و به این ترتیب او رئیس جدیدی شد برای کسانیکه در استرالیا از حزب کارگر و ملیگرایان جدا شدند.
این افراد در ماههای مارس و مه 1931 با همراهی گروهی از شهروندان مخالف حزب کارگر اقدام به تشکیل حزبی جدید با نام استرالیای متحد کردند. لاینس و لتهام به ترتیب بهعنوان رهبر و معاون حزب انتخاب شدند و لاینس هفتم ماه مه 1931 تشکیل حزب جدید را در پارلمان اعلام کرد که با بدگوییهای شدیدی از رفقای سابقش در حزب کارگر هم مواجه شد.
با اتحاد حزب استرالیای متحد و حزب کارگر لانگ (گروه دیگری که از حزب کارگر استرالیا جدا شده و توسط نخستوزیر نیوساوتولز رهبری میشدند) و مقابله با دولت، اسکالین و دولتش در بیستوپنجم نوامبر 1931 سقوط کردند و پارلمان منحل شد و در نوزدهم دسامبر 1931 حزب استرالیای متحد با اکثریت آرا پیروز و لاینس در ششم ژانویه 1932 دولت را تشکیل داد. اولین مسئولیت جدی او در کسوت نخستوزیر تعامل با اقدام دولت نیوساوتولز به رهبری جِیتی لانگ بود که تصمیم داشتند در حمایت از دولت فدرال پرداخت سود به وامهای بریتانیا را متوقف کنند. دولت لاینس برای متعهد ماندن به سپردهگذاران، سودها را پرداخت کرد و پس از آن قانون اجرائی قراداد مالی را مصوب کرد تا بتواند منابع مالی را تامین کند.
لاینس همچنین برای رفع معضل رکود طرحهایی را که در زمان اسکالین مصوب شده بود به اجرا گذاشت. او توانست حزب استرالیای متحد را در دو انتخابات عمومی پانزدهم سپتامبر 1934 و بیستوسوم اکتبر 1937 به پیروزی برساند. این حزب در انتخابات ماه اکتبر رای حداکثری خود را از دست داده بود و مجبور شد با حزب کانتری به رهبری ارل پِیج ائتلاف تشکیل دهد و ارل پیج معاون نخستوزیر شد.
ازجمله موفقیتهای لاینس میتوان به ایجاد دولتی باثبات، اقدام برای حل مشکلات رکود بزرگ و معضلات پیرامون ازهمگسستگی حزب کارگر استرالیا اشاره کرد. همچنین وی توانست حزب استرالیا متحد را برای هفت سال حفظ کند و از منظر عمومی نیز بهعنوان مرد خانواده و اولین نخستوزیری که برای سکونت به مقر نخستوزیری در کانبرا نقل مکان کردند شهرت، مقبولیت و محبوبیت یافت.
استرالیا در فاصلهی سالهای 1932-1939 بهتدریج بنیهی اقتصادی خود پس از رکود بزرگ را بازیافت. همزمان با افزایش فشارهای در حزب استرالیای متحد، بازیابی قدرت در حزب کارگر استرالیا (که حالا جان کرتین رهبر آن بود) و نقدهای پیرامون وزارت دفاع استرالیا با نزدیک شدن جنگ جهانی دوم، وضعیت سلامت جسمانی لاینس رو به وخامت گذاشت. او از اوایل 1938 تا 1939 با چالشهای بسیاری برای حفظ حزبش مواجه بود و حتی تلاش کرد تا استنلی ملبورن بروس، نخستوزیر پیشین، را بهعنوان رهبر حزب استرالیای متحد به پارلمان بیاورد اما این مذاکرات شکست خورد.
لاینس در بحبوحهی این چالشها در هفتم آوریل 1939 در اثر حملهی قلبی درگذشت و پس از برگزاری مراسم یادبود در سیدنی و کانبرا، در دِوُنپورت تاسمانی به خاک سپرده شد. پس از مرگ لاینس، معاونش ارل پیج برای مدت 18 روز زمام امور را بهدست گرفت تا اینکه حزب استرالیای متحد آرجی منزیس را در بیستوششم مارس 1939 بهعنوان جانشین لاینس معرفی کرد.
چهار سال پس از درگذشت لاینس، بیوهاش اِنید لاینس توانست کرسی داروین تاسمانی را در انتخابات عمومی 1943 بهدست آورد و به این ترتیب اولین زنی باشد که به مجلس نمایندگان راه پیدا میکند. او این کرسی را تا سه انتخابات عمومی بعدی حفظ و در سال 1951 بهدلیل وضعیت نامناسب جسمانی استعفا کرد.
مصوبات مهم در دورهی نخستوزیری لاینس:
- قانون کمیسیون پخش رادیو و تلویزیون موسوم به اِیبیسی[1] استرالیا در سال 1932
- قانون تولید لبنیات سال 1933 ارائه مجوز درونایالتی محصولات لبنی
- قانون حفاظت از ساحل، ماهیگیری و دریا در سال 1932
- قانون موافقتنامهی شکر در سال 1932 که برای تنظیم قیمتها م حفاظت از شغل افراد شاغل در صنعت شکر تنظیم شد
- اصلاحات مختلف در قانون با هدف افزایش کمک مالی و رفع محدودیتها و تسهیل در زمینهی رفاه اجتماعی، تسهیلات مالیاتی در برخی مناطق، افزایش حقوق عمومی کشور و حقوق بازنشستگی که در زمان اسکالین کاهش یافته بود
- قانون تحریم ایتالیا در سال 1935 در نتیجهی حملهی نظامی به حبشه[2]
- قانون حملونقل هوایی 1935 برای تنظیم شرایط پرواز هوایی
- قانون شکار وال (نهنگ) در سال 1935 که کشتار گونهی خاصی از نهنگ را محدود کرد
- قوانین متعدد در حمایت از تولیدکنندگان اولیه، از جمله قانون حمایت از تولیدکنندگان گندم در سال 1936
[1] ABC: Australian Broadcasting Commission
[1] To read more go to this link: http://www.johndclare.net/EL6.htm
آرشیو...نخست وزیران استرالیا از ابتدا تا کنون
اولین نخست وزیر استرالیا - ادموند (تونی) بارتون ( Edmund Barton )
دومین نخست وزیر استرالیا - آلفرد دیکین ( Alfred Deakin )
سومین نخست وزیر استرالیا - کریس واتسون ( Chris Watson )
چهارمین نخست وزیر استرالیا - جورج رِید ( George Reid )
پنجمین نخست وزیر استرالیا - اندرو فیشر ( Andrew Fisher )
ششمین نخست وزیر استرالیا - جوزف کوک (Jozef Cook)
هفتمین نخست وزیر استرالیا - بیلی (ویلیام) هیوز (Billy Hughes)
هشتمین نخست وزیر استرالیا - استنلی بروس Stanley Bruce)
نهمین نخست وزیر استرالیا - جیمز اسکالین James Scullin
برداشت از
http://www.nma.gov.au/primeministers/joseph_lyons