آشنایی با قانون اساسی و نظام حکومتی کشور استرالیا (بخش دوم)
بررسی چگونگی پیدایش قانون اساسی استرالیا و نظام حکومتی فدرال این کشور و تاثیرات آن در جامعه (قسمت دوم).
آشنایی با قانون اساسی و نظام حکومتی کشور استرالیا (بخش دوم)
نویسنده : دکتر فرهاد طلایی
به گزارش رادیو نشاط ، مقاله حاضر به بررسی چگونگی پیدایش قانون اساسی استرالیا و نظام حکومتی فدرال این کشور می پردازد. در این راستا ویژگیهای قانون اساسی مذکور توضیح داده می شود و به آثار به وجود آمده در پرتو پذیرش این قانون اساسی توجه می گردد.
این مقاله نهادهای حکومتی را در نظام فدرالی استرالیا مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و به تشریح قدرتهای دولت فدرال و دولت های ایالتی و محلی در این کشور می‌پردازد.
در این چهارچوب خصوصیات قوای مقننه، مجریه و قضائیه دولت فدرال استرالیا تشریح گردیده و به اختیارات دولت‌های ایالتی در زمینه‌های چون امور قانونگذاری و اجرایی و نیز به نقش دولت های محلی اشاره لازم صورت می گیرد. این مقاله نتیجه می‌گیرد قانون اساسی استرالیا پایه نظام حکومتی فدرال این کشور را تشکیل داده است به طور نسبی از استحکام برخوردار بوده و برای حدود یک قرن به حیات خود ادامه داده است. استرالیا در طول حیات خود با مسائلی روبرو گردیده، در مجموع نظامی منطبق بر رویه حکومتی در تاریخ این کشور است.
به هر حال قانون اساسی استرالیا گاه گاه نیازمند اصلاح و تغییر بوده تا پاسخگوی نیاز های اساس این کشور باشد.
در همین راستا و به دنبال حرکت آغاز شده در جهت تغییر نظام موجود در این کشور از نظامی مرتبط با بریتانیا به نظام جمهوری( فدرال)، این قانون اساسی ممکن است بار دیگر در سال‌های آتی برای اصلاح ساختار حکومتی استرالیا به همه پرسی گذاشته شود. به ویژه آنکه همه پرسی سال ۱۹۹۹ استرالیا نشان داد که حمایت و تمایل قابل توجهی از سوی مردم استرالیا در دستیابی به یک نظام جمهوری وجود دارد. بهرحال حتی با تبدیل نظام حکومتی استرالیا به جمهوری به نظر نمی‌رسد که در عمل تغییرات بنیادینی در شیوه کارکرد نظام فدرال این کشور به وجود آید.
شروع قسمت دوم...
بررسی ابعاد گوناگون قانون اساسی استرالیا
در این قسمت از مقاله مفید بنظر می رسد که به زمینه های تاریخی، ساختار و آثار قانون اساسی استرالیا پرداخته شود.
زمینه تاریخی قانون اساسی استرالیا
پس از استقرار اتباع برینانیا در استرالیا در سال 1788 میلادی، نواحی گوناگون استرالیا به عنوان مجموعه ای از مستعمرات بریتانیا درآمدند. بدین ترتیب استرالیا از مجموعه مستعمرات بریتانیایی تشکیل شد که برای هریک ، فرمانداری از سوی بریتانیا تعیین می‌گردد.
به تدریج و در طول زمان این مستعمرات به دولت های منطقه ای ( ایالتی) تبدیل گردیدند و از خود دارای قانون اساسی و نظام حکومتی گشتند. این دولت های ایالتی دارای اختیارات قانونگذاری، اجرایی و قضایی بودند. در سال ۱۹۰۰ میلادی این دولت های ایالتی تصمیم به تشکیل یک نظام فدرال گرفتند تا به حیات خود در چنین چهارچوب حکومتی ادامه دهند. به دنبال چنین تصمیمی بود که استرالیا به عنوان یک نظام فدرال جدید در سال ۱۹۰۰ دارای قانون اساسی گردید. پیدایش این قانون اساسی پیرو تصویب قانونی در پارلمان بریتانیا بود که به قانون اساسی استرالیا ۱۹۰۰ میلادی معروف است.
در آن زمان تصویب چنین قانونی از سوی پارلمان بریتانیا لازم بود، زیرا که پیش از 1900 میلادی استرالیا به عنوان مجموعه ای از مستعمرات خود مختار بریتانیا به حساب می آمد که پارلمان بریتانیا نسبت به آنها دارای صلاحیت قانونگذاری بود.
چنین قانون اساسی استرالیا در روز اول ژانویه 1901 میلادی به مرحله اجرائی رسید. این قانون اساسی به عنوان "گواهی تولد یک ملت" توصیف شده است.
این قانون اساسی یک قانون بنیادی در استرالیا است که رعایت آن از سوی همه نهادهای حکومتی این کشور ضروری بوده است و هر اقدامی که برخلاف آن صورت گیرد از درجه اعتبار ساقط می باشد. اگرچه قانون اساسی استرالیا را یک قانون بریتانیا (قانون 1900 میلادی) تشکیل می دهد، این استدلال نیز طرح گردیده است که اعتبار آن در استرالیا به جهت تصمیم مردم استرالیا در پذیرش این قانون اساسی و نیز براساس اینکه بطور ارادی خود را تحت الزام چنین قانون اساسی قرار داده اند، می باشد.
بویژه این استدلال از آن جهت قابل توجه است که پس از 1900 میلادی پارلمان بریتانیا دیگر قدرتی را بر استرالیا نداشته است. در واقع اصل حاکمیت مردم استرالیا بر تعیین سرنوشت خود اساس چنین استدلالی را تشکیل داده است. نشانه بارزی از چنین اصلی در قسمت 128 قانون اساسی استرالیا دیده می شود که تغییر چنین قانون اساسی را تابع تصویب مردم استرالیا قرار داده است.
همچنین در مقدمه این قانون اساسی آمده است. این مردم استرالیا هستند که تصمیم گرفته اند تا در قالب یک نظام فدرالی غیرقابل انحلال با یکدیگر متحد گردند.
ادامه مقاله در بخش سوم...بزودی (ساختار قانون اساسی استرالیا)
جهت بازید قسمت های قبلی مقاله روی لینک زیر کلیک کنید
آشنایی با قانون اساسی و نظام حکومتی کشور استرالیا (بخش اول)