افزایش ۵ درصدی آمار سالانه خودکشی در ایران
سالانه 5 درصد بر آمار خودکشی در ایران افزوده میشود؛ پدیدهای که به اعتقاد جامعهشناسان حالا دیگر به صورت عیان در جامعه در حال رخ دادن است.
به گزارش رادیونشاط، برآوردهای کارشناسی بر این است که بخش قابلملاحظهای از خودکشیها در پایتخت و مناطق اطراف آن، از طرف مهاجران مناطق محروم صورت میگیرد.
طی سالهای اخیر بارها نسبت به گسترش روزافزون افسردگی در جامعه ایران هشدار داده شده است، مولفهای که به باور جامعهشناسان، در کنار فشارهای اقتصادی، به رشد آمار خودکشی در ایران منجر شده است.
به اعتقاد اردشیر بهرامی، جامعهشناس، حدود ۹۰ درصد خودکشیها میتواند ناشی از افسردگی و یاس اجتماعی باشد. در همین خصوص سال گذشته روزنامه آرمان ملی با استناد به برآوردهای سازمان بهزیستی نوشت که بیماریهای منتهی به افسردگی در ایران با افزایش ۱۶ درصدی همراه بوده است.
به اعتقاد مهرداد درویشپور، پدیده خودکشی به طور عمومی جنبهها، انواع و دلایل گوناگونی دارد اما آنچه که در ایران با آن مواجه هستیم بیش از هر چیز تحت تاثیر حس ناامیدی نسبت به آینده و شدت فشارهای اقتصادی و اجتماعی و همچنین گسترش ناهنجاریهای اجتماعی و علاوه بر آن در مورد زنان، شدت یافتن ستم مردسالاری است که منجر به افزایش رو به گسترش آمار خودکشی شده است.
این جامعهشناس در گفتوگو با ایندیپندنت فارسی توضیح میدهد: «استیصال، فشارهای روحی و روانی، سخت تر شدن تامین هزینههای زندگی و همچنین افسردگی و نومیدی نسبت به امکان تغییر شرایط، موجب میشود گاهی ادامه زندگی برای فرد طاقتفرسا شده و میل به خودکشی افزایش یابد.»
درویشپور با اشاره به شرایط حال حاضر ایران، گسترش دامنه فقر را یکی از عوامل افزایش تمایل به خودکشی به ویژه در میان طبقات پایین جامعه که به امید به زندگی در آن پایینتر است، دانسته و در این زمینه میگوید: «هر چه میزان فشارهای اقتصادی و اجتماعی و روانی بیشتر میشود، توانایی جنگندگی بیشتر و بیشتر جای خود را به درماندگی میدهد. این همان چیزیست که بخشی از جامعه ایران با آن مواجه شده است.»
برخی گزارشهای رسمی نیز حاکی از آن است که از هر چهار ایرانی یک نفر دچار افسردگی و یا اختلالات روانی است. پیش از این معاون اجتماعی سازمان بهزیستی نیز عنوان کرده بود که ۲۳ درصد افراد بالای ۱۵ سال در کشور به اختلال روانی نیاز به مداخله مبتلا هستند. برمبنای این برآوردها، باتوجه به گفته بهرامی مبنی بر سهم ۹۰ درصدی افسردگی و یاس اجتماعی در خودکشیها، جامعه ایران در معرض بحران بزرگی به واسطه گستردگی دامنه افسردگی و اختلالات روانی قرار دارد که میتواند میزان خودکشی را با شیب تندتری افزایش دهد.
در عین حال بحرانهای اقتصادی، فقر و محرومیت نیز از عوامل موثر بر خودکشی به ویژه در سالهای گذشته بوده است. اردشیر بهرامی، در گفتوگویی با ایلنا، کانونهای خودکشی را مکانهایی با پایینترین شاخصهای توسعه یافتگی و محرومیت عنوان کرده و میگوید در خانوادههای پرآسیب و فقیر به حاشیه رانده شده، میزان تابآوری کاهش مییابد. این جامعهشناس در عین حال مطرح میکند که برمبنای بررسیهای صورت گرفته، بسیاری از خودکشیها در تهران و حاشیه آن، از طرف مهاجران مناطق محروم انجام میشود که این معضل رو به افزایش است. این موضوع به نوبه خود سهم بالای محرومیت، فقر و در حاشیه قرار گرفتن در افزایش خودکشی را بیان میکند.
براساس گزارشی که حدود دو سال قبل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش منتشر کرد، حدود ۷۳ درصد از موارد اقدام به خودکشی، ساکن مناطق شهری و حاشیه شهر بودهاند.
جامعهشناس با اشاره به برآوردهای آماری در خصوص خودکشی، میگوید در ایران مردان بیشتر از زنان خودکشی میکنند، با این حال میزان خودکشی زنان ایرانی نسبت به زنان در سایر کشورها، پررنگتر است. با این حال اعلام میشود که آمار خودکشی در میان زنان کشور نیز رو به افزایش گذاشته است. امین رفیعیپور در این زمینه به وضعیت جامعه ایران که درگیر میان سنت و مدرنیته است اشاره میکند. این روانشناس نیز به ایلنا توضیح میدهد که در دوران گذار میان سنت و مدرنیته، زنان بیشتر از مردان در شرایط آسیبپذیری قرار گرفته و زمانی که نتوانند ناامیدی و شکست را مدیریت کنند، ممکن است اقدام به خودکشی کنند.