نقش کروموزوم Y در سلامت قلبی مردان
دانشمندان می‌گویند پژوهش‌هایی که از دست دادن کروموزوم Y را بررسی می‌کنند «امید بزرگی» برای تولید داروهای خاص‌اند.
به گزارش رادیونشاط، مردان با از دست دادن تدریجی کروموزوم Y در گلبول‌های سفید سیستم ایمنی‌شان در مقایسه با زنان عمر کوتاه‌تری دارند.
بر اساس یک پژوهش جدید که ممکن است به روش‌های درمانی نوینی برای درمان بیماری‌های قلبی منجر شود، از دست دادن کروموزوم Y (یا کروموزوم ایگرگ) در سلول‌های خونی مردان با افزایش سنشان می‌تواند باعث اختلال در عملکرد قلب و مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی شود.
پژوهش‌های پیشین نشان داده است که مردان با از دست دادن تدریجی کروموزوم Y در گلبول‌های سفید سیستم ایمنی‌شان که با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان و آلزایمر در ارتباط است، به طور میانگین، در مقایسه با زنان چند سال زودتر می‌میرند.
یافته‌های این تحقیق جدید که روز پنجشنبه در مجله ساینس منتشر شد، نشان داده است افرادی دچار از دست دادن کروموزوم Y که ام‌ال‌اوای (mLOY- از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y) در گلبول‌های سفید نامیده می‌شود، همچنین با خطر بیشتر مرگ در اثر بیماری‌های قلبی مواجه‌اند، که شایع‌ترین علت مرگ‌و‌میر در انسان است.
محققان، ازجمله محققان دانشگاه آپسالا در سوئد، می‌گویند تاکنون مشخص نبوده است که آیا از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y در گلبول‌های سفید خون بر روند پیشرفت بیماری در سایر اندام‌ها تاثیر مستقیم دارد یا نه.
کنت والش، نویسنده همکار این پژوهش از دانشگاه ویرجینیا، گفت: «دی‌ان‌اِی تمام سلول‌های ما ناگزیر با افزایش سنمان جهش‌های متعدد پیدا می‌کنند. این جهش‌ها شامل از دست دادن تمام کروموزوم Y در میان زیرمجموعه‌ای از سلول‌های مردان است. درک اینکه بدن موزاییکی از جهش‌های صورت‌گرفته است سرنخ‌هایی را در مورد بیماری‌های مربوط به سن و خود فرایند افزایش سن ارائه می‌کند.»
در پژوهشی جدید دانشمندان از ابزار اصلاح ژن کریسپر (Crispr) استفاده کردند تا مدل‌های موش دچار از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y در گلبول‌های سفید خونشان تولید کنند.
آن‌ها دریافتند که از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y باعث آسیب مستقیم به اندام‌های داخلی موش‌ها می‌شود و موشی که دچار از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y است عمر کوتاه‌تری نسبت به موش‌هایی دارد که کروموزوم Y را از دست نداده‌اند.
از به اشتراک گذاشتن پژوهشمان که تازه در مجله ساینس چاپ شده است بسیار خرسندیم! به‌طور خلاصه، وقتی مردان پا به سن می‌گذارند قسمتی از سلول‌های خونی آن‌ها کروموزوم Y شان را از دست می‌دهند. پژوهش ما این موضوع را با بعضی از انواع بیماری‌های قلبی عروقی در ارتباط می‌داند که ناشی از واکنش‌های فیبروتیک افزایش‌یافته یاخته‌های خونی‌اند. توجه کنید!
لارس فورزبرگ، نویسنده همکار این پژوهش از دانشگاه آپسالا، در بیانیه‌ای گفت: «در مدل‌های موش مورد استفاده در این پژوهش کروموزوم Y موش حذف شد تا بیماری از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y در انسان تقلید شود و ما پیامدهای مستقیمی را که به بار می‌آورد بررسی کردیم. آزمایش موش‌هایی که کروموزوم Y شان را به‌طور موزاییکی از دست می‌دادند، افزایش جای زخم بر قلب را نشان می‌داد که به فیبروز معروف است.»
دکتر فورزبرگ گفت: «می‌بینیم که از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y باعث فیبروز می‌شود که به نارسایی عملکرد قلب منجر خواهد شد.»
هنگامی که محققان اثر مشاهده‌شده در موش‌ها را با پژوهش جمعیت در انسان‌ها مقایسه کردند دریافتند که از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y عامل خطر قابل توجه جدیدی برای مرگ ناشی از بیماری قلبی عروقی در مردان است.
این پژوهش تطبیقی داده‌هایی از بیوبانک بریتانیا را بررسی کرد- بیوبانک بریتانیا منبع داده‌های مربوط به اطلاعات ژنوم و سلامت است که از نیم میلیون فردی گرفته شده است که به‌طور طبیعی پا به سن می‌گذارند و در ابتدای پژوهش بین ۴۰ تا ۷۰ سال سن داشتند.
دانشمندان دریافتند مردانی که در ابتدای پژوهش به‌طور موزاییکی کروموزوم Y را از خونشان از دست دادند در طول تقریبا ۱۱ سال پیگیری، تقریبا ۳۰ درصد بیشتر در خطر مرگ در اثر نارسایی قلب و دیگر انواع بیماری‌های قلبی و عروقی قرار داشتند.
دکتر فورزبرگ گفت: «ما همچنین می‌بینیم که مردانی که میزان بیشتری گلبول سفید دارند و به‌طور موزاییکی کروموزوم Y خونشان را از دست می‌دهند بیشتر در معرض خطر بیماری‌های قلبی و عروقی قرار دارند. این مشاهده در راستای نتایج مدل موش‌ها است و نشان می‌دهد که از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y اثر جسمی مستقیمی نیز بر انسان می‌گذارد.»
این پژوهش نشان می‌دهد که از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y در نوع خاصی از گلبول سفید در قلب موش، که به آن ماکروفاژهای قلبی می‌گویند، یک گذرگاه مولکولی را تحریک می‌کند که به افزایش فیبروز منجر می‌شود.
این پژوهش برای اولین بار سازوکاری را توضیح می‌دهد که در جریان آن، از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y در خون باعث بیماری در دیگر اندام‌ها می‌شود و سپس درمان احتمالی را مشخص می‌کند.
وقتی محققان گذرگاه مولکولی را سد کردند، تغییرهای پاتولوژی در قلب که در اثر از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y به وجود آمده بود، می‌توانست معکوس شود.
دکتر فورزبرگ گفت: «ارتباط میان از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y و فیبروز بسیار جالب است به‌خصوص با توجه به تدابیر درمانی جدید برای نارسایی قلبی، فیبروز ریوی و سرطان‌های خاص، که هدفشان مقابله با شروع فیبروز است. مردانی که دچار از دست دادن موزاییکی کروموزوم Y شده‌اند می‌توانند در گروه بیمارانی باشند که به‌خوبی به چنین درمانی واکنش نشان می‌دهند.»
به گزارش ایندیپندنت فارسی، دکتر والش افزود: «پژوهش‌هایی که از دست دادن کروموزوم Y و دیگر جهش‌های صورت‌گرفته را بررسی می‌کنند امید بزرگی برای ساخت داروهای خاصی‌اند که برای این جهش‌های خاص ساخته شده‌اند.»