قیمت کالاهای اساسی در ایران به شهریور 1400 بازمی‌گردد؟
رسانه رسمی دولت و شماری از دولتمردان ایران می‌گویند، بازگشت قیمت کالاهای اساسی به سطح شهریور ۱۴۰۰ امکان‌پذیر نیست.
به گزارش رادیونشاط، رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره بحث‌هایی که این روزها درباره بازگشت قیمت کالاهای اساسی به شهریور سال گذشته مطرح است می‌گوید، برای انجام این کار باید پذیرفت که هزینه‌اش را مردم باید بدهند.
مسعود میرکاظمی ضمن تاکید بر این که راه دیگر، افزایش یارانه‌ها است گفت: «اگر هر کدام را بپذیریم، دیگر نباید بگوییم قیمت‌ها به شهریور بازگردد بلکه آنچه که ملاک عمل قرار می‌گیرد، اسفند ماه و زمانی است که بودجه بسته شده؛ زیرا بودجه با کسری بسته شده است.»
دولت به دلیل فشار تحریم‌ها و کاهش شدید درآمدهای ارزی، ارائه دلار به قیمت رسمی ۴۲۰۰ تومان برای واردات برخی کالاهای اساسی را قطع کرده است. بدون این کار نیز قیمت‌ها به نسبت سال پیش به شکل سرسام‌آوری افزایش یافته‌اند که در آمار رسمی درباره تورم نیز آشکار است.
بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۱ دولت باید پس از حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی، از طریق مکانیسم کالابرگ الکترونیکی کالاهای اساسی را به قیمت شهریور سال گذشته در اختیار شهروندان بگذارد.
دولت ابراهیم رئیسی تلاش کرد با یک لایحه اصلاحی عبارت "به نرخ پایان شهریور ۱۴۰۰" را از قانون بودجه حذف کند که موفق نشد.
پس از آن این گمانه‌زنی مطرح شد که قرار است سران قوا در نشست خود با حذف این تکلیف موافقت کنند که رئیس مجلس شورای اسلامی آن را تکذیب کرد.
محمد باقر قالیباف ۲۳ مرداد خطاب به نماینده‌ای که این گمانه‌زنی را مطرح کرده بود گفت: « در خصوص قیمت‌ها، مصوبه مجلس سبد خانوار و کالابرگ است و همینطور بازگشت قیمت‌ها به شهریور ۱۴۰۰ و هیچ مصوبه‌ای هم در جلسه سران که بخواهد این قانون را لغو کند، تصمیم‌گیری نشده و این موضوع روشن و مشخص است.»
با این حال خبرگزاری ایرنا، رسانه رسمی دولت و شماری از مسئولان دولتی تاکید می‌کنند که بازگشت قیمت کالاهای اساسی به شهریور سال پیش عملی نیست و برای آن دلایل گوناگونی ذکر می‌کنند.
میرکاظمی می‌گوید، از زمان شکل‌گیری دولت سیزدهم قیمت‌های جهانی چند بار جهش داشته و افزون بر این، هشت میلیارد دلاری که دولت قبلی برای واردات کالاهای اساسی اختصاص داده بود به خاطر بالا رفتن قیمت‌ها در نیمه سال هزینه شده است.
خبرگزاری دولت ۱۷ مرداد با اشاره به این که در یک سال اخیر و به خصوص پس از تجاوز روسیه به اوکراین بهای برخی کالاهای اساسی در بازارهای جهانی تا ۸۰ درصد افزایش یافته مدعی شد، موظف کردن دولت به بازگرداندن قیمت‌ها به شهریور سال قبل امکان‌پذیر نیست و باعث افزایش کسری بودجه می‌شود.
دولت همچنین تاکنون از ارائه کالابرگ به شهروندان برای کاهش فشارهای معیشتی و قیمت‌های بسیار بالای کالاهای اساسی نیز خودداری کرده و علت آن را فراهم نبودن زیرساخت‌ها عنوان می‌کند.
هادی سبحانیان، معاون وزیر اقتصاد روز شنبه در یک نشست خبری ادعا کرد، تاخیر در اجرای قانون کالابرگ الکترونیکی مسائل فنی و "ملاحظه آماده‌سازی زیرساخت‌ها" بوده است.
او وعده داد: «کالابرگ الکترونیکی به صورت پایلوت از اول مهرماه با نفع حداکثری انجام می‌شود و امکان اجرای آزمایشی آن برای برخی اقشار آمده شده است.»
به این ترتیب زمان پایان این دوره آزمایشی و ارائه کالابرگ به همه قشرهای نیازمند هنوز نامشخص است و ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
ابراهیم رئیسی در دوران مبارزات انتخاباتی وعده داده بود در دولت او "وابستگی کالاهای اساسی و سفره مردم" به بهای ارز قطع شود.
او اردیبهشت امسال هم در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد، دولت سیزدهم قادر است با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت‌ها را ثابت نگه دارد و با حمایت از مردم به وسیله کالابرگ الکترونیکی از فشار افزایش قیمت‌ها بر آنها جلوگیری کند.
هنوز از کالابرگ برای کاهش فشار افزایش قیمت‌ها خبری نیست و مطابق داده‌های مرکز آمار در تیرماه قیمت برخی مواد غذایی مانند شیر به نسبت سال پیش تا ۱۲۰ درصد افزایش یافته و این روند نشانگر فقیرتر شدن قشرهای فقیر است.
با رکود و تورم در اقتصاد ایران، زباله‌گردی به منبع درآمد اصلی برخی از ایرانیان تبدیل شده است. پیش از این معاون وزیر بهداشت ایران گفته بود "۳۰ درصد مردم کشور گرسنه‌اند".
از جمله تصاویری که این روزها در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، این تصویر است. نیروهای امنیتی برای برخورد با معترضان "تظاهرات سراسری" در خیابان‌ها صف کشیده‌اند. آنها بی‌توجه به کودکی که پشت سرشان از سطل زباله مشغول جمع‌آوری آشغال است به خیابان نگاه می‌کند.
در روزهای اخیر الهه الله‌کریمی، فعال اجتماعی، در گفت‌وگو با خبرگزاری "ایسنا" با اشاره به افزایش کودکان زباله‌گرد در ایران گفت: «میانگین سنی کودکان زباله‌گرد ۱۲ سال است و در میان آنان حتی کودکان ۴ ساله نیز حضور دارند.»
به گفته این فعال اجتماعی، کودکان زباله‌گرد به طور میانگین روزانه بیش از ۱۰ ساعت کار می‌کنند. او می‌گوید "کودکانی بودند که ۲۰ ساعت در روز نیز مشغول کار بودند؛ این یک نوع برده‌داری نوین است".
با رکود و تورم در اقتصاد ایران، زباله‌گردی به منبع درآمد اصلی برخی از ایرانیان تبدیل شده است.
سال گذشته اینعلی اکبر سیاری معاون وزیر بهداشت ایران گفته بود "۳۰ درصد مردم کشور گرسنه‌اند و نان خوردن ندارند که این آمار را وزارت رفاه هم تایید می‌کند".
پیش‌تر خبرگزاری "ایسنا" در گزارشی درباره زنان زباله‌گرد از قول "زینب" یک زن زباله‌گرد نوشت: «خفت‌گیری و تجاوز، مهم‌ترین مشکل زنان کارگری است که زباله‌جمع‌کن هستند.»
در ادامه این گزارش آمده :«شهرداری میگه آشغال مال ماست شما حق زباله‌جمع‌کردن ندارید. زباله جمع نکنیم، دستفروشی نکنیم پس چه‌طور شکم‌مان را سیر کنیم؟».
تصویر دیگری درباره زباله‌گردی که این روزها در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود. مادر و فرزندی در مشهد مشغول زباله‌گردی.
به گزارش دویچه وله، پیش از این الهام فخاری، عضو شورای شهر تهران درباره کودکان زباله‌گرد به خبرگزاری "ایلنا": «اغلب این کودکان بیماری دارند، اما مسئله بیماری نسبت به سایر مشکلات این کودکان در اولویت نیست، چرا که از اغلب این کودکان سواستفاده‌های جنسی می‌شود.»