چه قدرتهای فیزیکی پنهان به زنان کمک میکند تا بیشتر از مردان عمر کنند؟

در شرایطی که زنان در بسیاری از نقاط جهان با چالشهای متعددی روبرو هستند و حتی در برخی مناطق به امکانات کمتری از لحاظ تغذیه و مراقبتهای پزشکی دسترسی دارند، اما تحقیقات جدید نشان میدهد که بدن آنها از برتری زیستی قابل توجهی برای مقاومت و طول عمر بیشتر نسبت به مردان برخوردار است.
به گزارش رادیونشاط، این پدیده که حتی در سختترین بحرانها نیز صادق است، ریشه در ساختار پیچیده بیولوژیکی زنان دارد.
بر اساس تازهترین پژوهشها و با استناد به محتوای کتاب "جنس قویتر"، زنان به وجود داشتن دستگاه تولیدمثلی پیچیدهتر و تحمل چالشهایی نظیر قاعدگی، بارداری، زایمان و شیردهی، از مقاومت جسمانی بالاتری نسبت به مردان برخوردار هستند. حتی در شرایط کمبود دسترسی به امکانات تغذیه و مراقبتهای پزشکی ، باز هم احتمال زنده ماندن دختران بیشتر است. این برتری حتی در دوران کودکی نیز مشهود است؛ زیرا نوزادان دختر نیز شانس بقای بیشتری نسبت به نوزادان پسر دارند.
این مزیت زیستی در بحرانهای تاریخی نیز به اثبات رسیده است. به گفته یک پژوهشگر جمعیتشناسی، بررسی دادههای هفت جمعیت جهان که با قحطی، بیماریهای واگیردار و بردگی دست و پنجه نرم کردهاند، نشان میدهد که زنان در تقریباً همه گروههای سنی و مناطق، بیشتر از مردان زنده ماندهاند.
امروزه نیز این برتری زیستی مشهود است؛ آمارها نشان میدهد که نرخ مرگومیر مردان در تمامی سنین بالاتر از زنان است. شناخت دقیق این تفاوتهای زیستی میتواند به پیشرفت چشمگیر در بهبود درمانهای پزشکی، از جمله درمان سرطان و واکسیناسیون، منجر شده و راهکارهای درمانی را برای زنان دقیقتر و مؤثرتر سازد.
یکی از دلایل اصلی این مقاومت، تفاوتهای ژنتیکی است. زنان دارای دو کروموزوم X هستند که حاوی ژنهای ایمنی بیشتری نسبت به مردان (با یک کروموزوم X و یک Y) است. این ساختار ژنتیکی به داشتن سیستم ایمنی قویتر و متنوعتری در زنان منجر میشود. علاوه بر این، هورمون استروژن که در بدن زنان به وفور یافت میشود، مزایای ایمنی متعددی را فراهم میآورد.
به گفته پژوهشگران، زنان آنتیبادیهای هدفمندتری برای مقابله با عفونتها تولید میکنند و همچنین حافظه ایمنی آنها برای مدت طولانیتری باقی میماند؛ این ویژگی باعث میشود بدن زنان در مواجهه با عفونتهای آینده واکنش مؤثرتری نشان دهد.
از آنجا که بدن زنان دفاع ایمنی قویتری دارد، معمولاً واکنش آنها به واکسنها و ویروسها قویتر است، توانایی بیشتری برای مقابله با عفونتهای شدید (مانند سپسیس) دارند و خطر ابتلا به برخی سرطانها نیز در آنها کمتر است.
زنان همچنین تعداد بیشتری نوتروفیل فعال (نوعی گلبول سفید) و فعالیت قویتر سلولهای B دارند. این عوامل، زنان را در برابر بسیاری از بیماریها مقاومتر میسازد، اگرچه همین سیستم ایمنی قوی، آنها را در معرض خطر بیشتری برای بیماریهای خودایمنی قرار میدهد.
در مقابل، به نظر میرسد هورمون تستوسترون که در مردان بیشتر است، سیستم ایمنی را تضعیف میکند. برخی دانشمندان حتی معتقدند این هورمون مردان را به سمت رفتارهای پرخطرتر و در نتیجه عمر کوتاهتر سوق میدهد.
علاوه بر عوامل ژنتیکی و هورمونی، ساختار فیزیکی بدن زنان نیز در طول عمر آنها نقش دارد. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده است که روده کوچک زنان به طور قابل توجهی بلندتر از مردان است، ویژگیای که به جذب بهتر مواد مغذی کمک میکند. این خصوصیت در طول تاریخ برای بقای زنان، بهویژه در دوران بارداری و شیردهی، اهمیت حیاتی داشته است.
در نهایت، اگرچه سبک زندگی (مانند مصرف کمتر سیگار و الکل در زنان) و فرهنگ نیز در طول عمر طولانیتر آنها نقش دارد، اما تحقیقات تأیید میکند که حتی در جوامعی که سبک زندگی زنان و مردان مشابه است، باز هم زنان عمر طولانیتری دارند.